Ngôi nhà bảo tồn nghề thủ công tại Ai Cập
Một thế hệ nghệ nhân trẻ đang trau dồi từng ngày tại ngôi nhà nghệ thuật truyền thống Jameel House ở phố cổ Cairo (Ai Cập).
Được thành lập từ năm 2009 tại khu Fustat, Jameel House cung cấp chương trình học bổng hai năm, giúp học viên phát triển kỹ năng thực hành trong các lĩnh vực như chế tác đồng, gốm sứ, làm mộc và các nghề thủ công truyền thống khác.
Trung tâm này là kết quả hợp tác giữa Trường nghệ thuật truyền thống của Quỹ Nhà vua của Anh, Bộ Văn hóa Ai Cập và Cộng đồng Jameel – một tổ chức phi lợi nhuận được gia đình Jameel ở Ả Rập Xê Út thành lập năm 2003 nhằm hỗ trợ các hoạt động cộng đồng trên toàn thế giới.
Chị Yasmine Al-Gebaly, sinh viên, chia sẻ: “Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi nhận ra rằng mình vẫn chưa học được điều mà tôi thật sự yêu thích và muốn theo đuổi lâu dài, vì vậy tôi đã muốn nộp đơn vào chương trình của Jameel House. Tôi thấy đây là một nơi rất phù hợp để học về nghệ thuật di sản, điều mà gần đây tôi càng ngày càng yêu thích khi trưởng thành”.
Jameel House không chỉ đào tạo kỹ năng nghề thủ công mà còn tạo động lực để học viên phát triển sự nghiệp riêng hoặc trở thành người truyền nghề. Mỗi năm, học viên sẽ có cơ hội tham gia triển lãm tốt nghiệp, nơi họ có thể trưng bày và bán các sản phẩm thủ công của mình. Với hơn 200 người đã tốt nghiệp, chương trình này hướng đến việc giúp nghệ nhân làm chủ toàn bộ quá trình, từ khâu thiết kế đến thi công sản phẩm.
Ông Mamdouh Sakr, quản lý chương trình, cho hay: “Mục tiêu của chương trình là đưa người nghệ nhân quay trở lại vai trò thiết kế kiêm thực hiện sản phẩm. Chúng tôi giảng dạy nhiều ngành nghề thủ công khác nhau: thạch cao và kính khảm, chế tác gỗ, kim loại, và gốm sứ”.
Chị Noha El-Qahwagy hiện là Trưởng bộ môn đồng và kim loại, từng là học viên vào năm 2017 sau nhiều nỗ lực tìm kiếm nơi học nghề đồng phù hợp với nữ giới. Chị bày tỏ: “Các xưởng truyền thống ngoài thị trường không chấp nhận phụ nữ làm việc cùng nam giới, vì vậy tôi đã tìm kiếm nơi như này rất lâu”.
Với sứ mệnh gìn giữ di sản và trao quyền cho thế hệ nghệ nhân mới, Jameel House không chỉ là nơi dạy nghề mà còn là không gian sáng tạo, kết nối và khơi nguồn cảm hứng. Những câu chuyện như của chị Yasmine hay Noha cho thấy sức mạnh của giáo dục truyền thống khi được đặt vào tay những người đam mê và kiên trì theo đuổi nghề.
Trong bối cảnh hiện đại hóa nhanh chóng, những trung tâm như Jameel House đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa, đồng thời mở ra cơ hội phát triển bền vững cho cộng đồng nghệ nhân Ai Cập.
