Luật chứng khoán sửa đổi, hoàn thiện các quy định để tăng cường công tác giám sát và xử lý nghiêm các hành vi gian lận, lừa đảo trong hoạt động phát hành, chào bán chứng khoán, quy định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan, bảo đảm hiệu quả phòng ngừa, xử lý vi phạm trên thị trường chứng khoán, cùng với đó là những quy định mang tính thúc đẩy thị trường phát triển hơn.
Nhìn lại vụ án thao túng thị trường chứng khoán của Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết. Trịnh Văn Quyết đã chỉ đạo em gái mình là Trịnh Thị Minh Huế (nhân viên kế toán thuộc FLC) mượn chứng minh nhân dân của 45 người, đứng tên thành lập 20 doanh nghiệp để mở 500 tài khoản chứng khoán nhằm thực hiện hành vi thao túng, "thổi giá" cổ phiếu. Sau đó, em gái ông Quyết đã sử dụng 190 tài khoản để thực hiện các hành vi thao túng thị trường chứng khoán và bị cáo buộc tạo ra cung cầu giả và "thổi giá" đối với 5 mã cổ phiếu thuộc nhóm FLC, thu lời bất chính 723 tỉ đồng.
Đây chỉ là một trong số rất nhiều vụ việc thao túng thị trường chứng khoán thời gian vừa qua. Từ năm 2012, những hành vi thao túng dù được quy định tại Nghị định 58/2012/NĐ-CP và trong Bộ luật Hình sự năm 2015, nhưng vẫn chưa đạt đến mức đồng bộ và hiệu quả như mong muốn. Việc luật hóa sáu hành vi thao túng thị trường chứng khoán tại Luật chứng khoán sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua không chỉ giúp cơ quan quản lý dễ dàng phát hiện mà còn nâng cao tính pháp lý và sức răn đe đối với hành vi vi phạm.
Ông Nguyễn Minh Giang, chuyên gia tư vấn chứng khoán, Công ty chứng khoán Mirae, cho biết: “Luật chứng khoán sửa đổi và được áp dụng vào đầu năm 2025 nhằm hướng tới một thị trường minh bạch hơn và đảm bảo sự an toàn cho các nhà đầu tư tham gia vào thị trường, đặc biệt là với nhà đầu tư nhỏ lẻ. Khi luật đưa ra như vậy sẽ khiến cho những hội nhóm mang tính chất thao túng một cổ phiếu nhất định nào đó sẽ được hạn chế và những nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường cũng sẽ được đảm bảo về tính minh bạch và an toàn”.
Lần sửa đổi lần này cũng có những thay đổi mang tính cởi mở, khơi thông dòng vốn vào thị trường khi cho phép nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp cá nhân được mua, giao dịch, chuyển nhượng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với điều kiện nhất định.
Ông Nguyễn Minh Hoàng - Giám đốc phân tích Công ty Chứng khoán Nhất Việt, cho hay: “Với nhà đầu tư cá nhân cũng phải có thời gian hoạt động trên thị trường tối thiểu 2 năm và có danh mục chứng khoán hiện thời ở mức tối thiểu là 2 tỷ trở lên. Ngoài ra, thu nhập những nhà đầu tư chuyên nghiệp phải có tối thiểu 1 tỷ trong mỗi một năm hoặc 2 năm gần nhất. Trong luật có quy định rõ, 1 quý sẽ phải có 10 lần giao dịch và liên tiếp như vậy trong 4 quý. Với quy định như vậy sẽ đảm bảo cho chất lượng các nhà đầu tư tham gia vào thị trường trái phiếu riêng lẻ”.
Luật Chứng khoán sửa đổi còn hoàn thiện cơ sở pháp lý để thực hiện được hoạt động bù trừ, thanh toán các giao dịch chứng khoán trên thị trường theo cơ chế đối tác bù trừ trung tâm trên thị trường chứng khoán Việt Nam để tháo gỡ các vướng mắc trên thực tiễn, hút dòng vốn ngoại, thúc đẩy sự phát triển của thị trường chứng khoán với mục tiêu nâng hạng thị trường vào năm 2025.
