Ra mắt năm 2019, bom tấn Joker của đạo diễn Todd Phillips là một tác phẩm độc lập so với vũ trụ điện ảnh DC. Phim khai thác nhân vật Joker – đứng đầu trong danh sách bình chọn 100 siêu ác nhân vĩ đại nhất mọi thời đại của tạp chí Wizard.
Với một góc nhìn độc đáo, đầy khác lạ khi khai thác về chiều sâu tâm lý của Joker từ khi còn là chàng trai trẻ Arthur Fleck đam mê diễn hài độc thoại và mong muốn trở thành nghệ sĩ, “Joker” ra mắt tại Liên hoan phim Venice 2019 và bất ngờ giành giải thưởng danh giá nhất là Sư Tử Vàng. Với doanh thu hơn 1 tỷ USD, “Joker” từng là bom tấn xếp nhãn R (không dành cho khán giả dưới 17 tuổi) ăn khách nhất mọi thời đại cho tới khi bị bom tấn “Deadpool and Wolverine” phá kỷ lục hè năm nay. Không những vậy, vai diễn Joker còn đem về tượng vàng Oscar cho tài tử Joaquin Phoenix, với lối diễn xuất thần khi thể hiện tâm lý đầy bất ổn của Arthur Fleck.
Todd Phillips đưa “Joker” trở lại màn ảnh rộng và mở rộng thể loại tâm lý tội phạm từ phần trước kết hợp thêm nhạc kịch ở phần này, với sự tham gia của Lady Gaga – vai người tình, tri kỷ của Joker là Harley Quinn.
Các sự kiện trong phần thứ hai của Joker mang tên “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi” xảy ra ở mốc hai năm sau khi Arthur Fleck (Joaquin Phoenix thủ vai) gây ra loạt vụ thảm sát chấn động thành phố Gotham và lúc này gã đang bị giam ở Bệnh viện tâm thần Arkham.
Trong truyện tranh DC, Arkham là nơi giam giữ những tên tội phạm, bởi vì “nếu được gửi tới các nhà tù có hệ thống an ninh tối tân nhất, chúng sẽ khó vượt ngục hơn, và nếu chúng khó vượt ngục hơn, sẽ chẳng còn kẻ xấu nữa”, theo sự lý giải của thiết kế sản xuất Mark Friedberg. Trong câu chuyện của “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi”, các chuyên gia và hệ thống luật pháp đang xem xét liệu anh ta là một bệnh nhân tâm thần hay một tên tội phạm, liệu anh ta sẽ phải sống tại bệnh viện tâm thần suốt đời hay sẽ bị tống vào tù và chờ tới ngày bị kết án tử hình. Giữa những ngày tăm tối ấy, Arthur đã gặp Lee (Lady Gaga thủ vai) – một nữ tội phạm cũng có tâm lý bất ổn. Cả hai như tìm thấy sự đồng cảm nơi nhau và cùng thăng hoa cảm xúc trong một thế giới đầy hoang tưởng.
Một Joker ủy mị và yếu đuối
Trong phần này, đạo diễn Todd Phillips tiếp tục đào sâu khai thác tâm lý của siêu ác nhân vĩ đại nhất mọi thời đại với những khía cạnh rất con người – cũng biết yêu, biết đam mê, biết giận dữ và biết từ bỏ. Phim mang tính giễu nhại và chua chát khi xây dựng hình tượng Joker như một ngôi sao của truyền thông, được nhiều người tôn sùng. Phiên tòa xét xử Joker giống như một show truyền hình thực tế mà cả thành phố Gotham ai ai cũng phải theo dõi.
Là một kẻ cuồng sát đầy cảm xúc trong một thế giới đầy bất ổn và đầy rẫy sự hoang tưởng, Joker phải lựa chọn trở thành Joker – một hình tượng nổi tiếng, truyền cảm hứng trong giới tội phạm và là gã hề đầy tính giải trí, tiêu khiển – hay là Arthur, một chàng trai trẻ đáng thương mang trong mình những nỗi đau và sự bất ổn nhưng vẫn khao khát hạnh phúc như một người bình thường. Tài tử Joaquin Phoenix vẫn đem tới một Joker phức tạp như ở phần đầu tiên. Phim có phần mở đầu khá khơi gợi với trường đoạn hoạt hình kéo dài với nhân vật chính là Joker, tạo không khí hoài cổ và đầy mơ mộng trước khi đưa người xem trở về với thực tế u ám trong nhà giam Arkham.
Một Lady Gaga đầy bất ngờ
Thể hiện vai tri kỷ của Joker, Lady Gaga thực sự gây ấn tượng và lấn át cả Joaquin Phoenix khi thể hiện hình ảnh Harley Quinn. Dường như chính vì có sự tham gia của nữ ca sĩ, đạo diễn Todd Phillips mới quyết định đẩy mạnh yếu tố nhạc kịch của “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi” vì sẽ thật quá phí phạm nếu chỉ để Lady Gaga diễn xuất mà không hát.
Chúng tôi biết rằng nếu bắt tay dàn dựng phần tiếp theo, chúng tôi sẽ phải nỗ lực bằng tất cả khả năng của mình để làm nên một thứ gì đó cũng điên rồ và táo bạo hệt như con người Joker. Vì vậy, Scott Silver và tôi đã viết nên một kịch bản đi sâu vào khai thác ý tưởng về bản sắc của mỗi cá nhân. Arthur Fleck là ai và sao thứ âm nhạc đó lại toả ra từ bên trong của nhân vật này?
Đạo diễn Todd Phillips phát biểu về tinh thần của ông khi thực hiện “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi”.
Sử dụng âm nhạc như một yếu tố trọng yếu trong phim, đạo diễn Todd Phillips cùng đội ngũ phụ trách âm nhạc của mình, nhạc sĩ Hildur Guđnadóttir, nhà sản xuất Jason Ruder và giám sát Randall Poster - cùng cố vấn Lady Gaga đã sử dụng đến gần 30 bài hát, bao gồm cả những ca khúc bất hủ của thế kỷ XX và những bài hát được hai diễn viên chính cover.
Từ những phút đầu tiên xuất hiện, Lady Gaga sử dụng lối hát thủ thỉ, tâm tình mà nhiều đoạn gợi nhớ tới chất giọng của minh tinh Scarlett Johansson (từng diễn xuất bằng giọng nói với vai AI trong phim "Her" năm 2013, cũng do Joaquin Phoenix thủ vai chính). Càng về sau, Lady Gaga và cả Joaquin cũng đều bùng nổ trong các màn biểu diễn nhạc kịch xuất hiện trong trí tưởng tượng của cả hai.
Một trong những cảnh hay nhất phim là khi Harley Quinn đến thăm Joker và cả hai cùng hát ca khúc kinh điển “Close to You” từng do The Carpenters thể hiện. Đây có thể nói là trường đoạn quan trọng tạo nên cú hích tâm lý của Joker trong phim.
Với vai Harley Quinn, Lady Gaga đang bước vào cuộc đua Oscar 2025 ở hạng mục “Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất”.
Chiều fan hay đi ngược kỳ vọng của fan?
Khi ra mắt tại Liên hoan phim Venice 2024, “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi” nhận về nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều nhà phê bình cho rằng ngôn ngữ kể chuyện của Todd Phillips trong phần này làm “mất chất” của Joker, khi yếu tố tội ác và bạo lực mờ nhạt hẳn so với yếu tố nhạc kịch và tình cảm.
Phim có tới gần 30 bài hát, chia làm nhiều màn nhạc kịch xuyên suốt. Tuy nhiên, Todd Phillips chưa từng đạo diễn phim nhạc kịch nào mà chỉ sản xuất “A Star is Born” (Lady Gaga vai chính) năm 2018 nên việc dùng âm nhạc kể chuyện phim trong “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi” nhiều chỗ chưa được nuột nà, thậm chí còn hơi rườm rà.
Joker là nhân vật từng gắn với tài tử bạc mệnh Heath Ledger. Nhiều fan yêu thích siêu ác nhân này bởi ấn tượng với sự thông minh, nguy hiểm và những lý tưởng rất thực tế của nhân vật này. Tới Joaquin Phoenix, ở phần đầu Joker đang là một kẻ vô danh với tâm lý bất ổn nhưng dần từng bước xây dựng và bùng nổ trở thành một ác nhân.
Tuy nhiên ở “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi”, Joker lại từ một người nổi tiếng có tầm ảnh hưởng dần trở nên yếu đuối vì tình yêu. Cách thể hiện này có thể khiến những ai yêu mến một Joker mạnh mẽ, toan tính khôn lường cảm thấy không phù hợp. Bên cạnh đó, yếu tố nhạc kịch quá sâu đậm cũng sẽ khiến nhiều người xem cảm giác như đang lạc bước vào một thế giới khác so với một Joker kinh điển mà họ từng ấn tượng.
Dù gây nhiều tranh cãi về chất lượng và cách thể hiện, không thể phủ nhận sức hút của “Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi”, nhất là sự xuất hiện của Joaquin Phoenix và Lady Gaga. Dù rằng khán giả chắc chắn sẽ có những tranh luận trái chiều sau khi xem xong, phần âm nhạc và biểu diễn trong phim cũng đã đủ để tạo dấu ấn và khiến nhiều người phải ngân nga hát theo vì có quá nhiều ca khúc quen thuộc xuất hiện.
“Joker: Folie À Deux Điên Có Đôi” ra mắt tại các rạp chiếu ở Việt Nam từ ngày 4/10.
