Cuộc sống nơi khu tập thể cũ
Tại Hà Nội, mỗi căn hộ ở khu tập thể Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam lại được chia nhỏ thành hai căn hộ khác. Vì thế không gian sống càng trở nên chật hẹp và ngột ngạt hơn.
Hầu hết mọi gia đình đều làm thêm “chuồng cọp” để tăng diện tích sử dụng. Bà Nguyễn Thị Thuận đã gắn bó với căn phòng chỉ vỏn vẹn 24m² ở khu tập thể địa bàn dân sư số 3 (phường Cống Vị, quận Ba Đình) được gần 30 năm nay. Bị tai biến, hiện tất cả chi phí sinh hoạt của bà đều phụ thuộc vào đồng lương ít ỏi và quầy trà đá trước sân nhà.
Cũng giống như bà Thuận, ông Dương Minh Kha đã ở khu tập thể địa bàn dân sư số 3 (phường Cống Vị, quận Ba Đình) từ năm 1993. Đặc thù các căn hộ ở đây là công trình phụ và khu nhà bếp khá chật chội, chỉ đủ cho một người sử dụng, đứng nấu ăn. Hành lang chung bên ngoài căn nhà đã nứt vỡ, xuống cấp nặng nề.
Ông Dương Minh Kha chia sẻ: "Khi xây dựng nhà này và nhà H1, tôi là người được phân công theo dõi tình hình hoạt động từ lúc đặt buồng máy chống ẩm đến khi hoàn thành tòa nhà này. Khu tập thể này gồm 110 hộ, còn bên nhà H1 là 60 hộ. Sau khi được phân nhà, các hộ thay đổi về gia đình, bố mẹ hoặc quê hương, nghỉ hưu, đi công tác, chuyển ngành, chuyển nghề thì các hộ bắt đầu cho thuê. Thiết kế nhà thì chắc chắn, nhưng tường, không gian ở rất chật hẹp".
Các hộ gia đình ở đây đều rất đồng tình với chủ trương của thành phố về việc cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ, dù có những đắn đo về phương án xây dựng nhà tái định cư.
Không gian sinh hoạt cộng đồng ở tập thể cũ
Khu vực nội thành đặc biệt là các khu tập thể luôn gặp khó khăn trong việc phát triển nhà văn hóa, trung tâm sinh hoạt cộng đồng do không bố trí được quỹ đất, thiếu các công trình có thể chuyển đổi công năng.
Tại phường Cống Vị (quận Ba Đình), 19 tổ dân phố chỉ có duy nhất một nhà văn hóa và hai sân sinh hoạt chung cho người dân.
Ông Nguyễn Duy Thiệu, Tổ trưởng tổ dân phố số 3 (phường Cống Vị, quận Ba Đình) cho biết: "Mảnh đất trước thuộc Ủy ban khoa học Việt Nam, nay là của Viện Hàn lâm được xây dựng 500m² như lá phổi chung của cả khu tập thể. Khu vực này được chăm sóc rất chu đao stừ chi hội phụ nữ, bà con nhân dân, thu hút người dân sinh hoạt từ sáng đến tối".
Đất chật, người đông, thiếu quỹ đất xây dựng, cũng vì thế, người dân phải sinh hoạt nhờ tại các địa điểm khác như các di tích, trường học, trụ sở các cơ quan, đơn vị; thậm chí nơi góc phố, sân khu nhà tập thể cũng được tận dụng làm nơi sinh hoạt cộng đồng.
"Ngay nhà sinh hoạt cộng đồng đến nay chúng tôi chưa có, phải họp ngoài đường, nhà tổ trưởng nhưng ngày xưa ít người, giờ số lượng lớn cần nhà sinh hoạt cộng đồng bởi Tổ dân phố chúng tôi hiện có 350-400 hộ", ông Nguyễn Duy Thiệu cho biết thêm.
Dù không có nhiều không gian sinh hoạt công cộng, người dân ở khu tập thể vẫn tận dụng những khoảng trống hiếm hoi để thư giãn.
Có nhiều lý do để người dân dù muốn hay không vẫn phải bám trụ lại các căn nhà tập thể cũ. Câu chuyện cải tạo, tái thiết, xây dựng lại 3 khu tập thể cũ: Thành Công, Giảng Võ, Ngọc Khánh vì thế được rất nhiều người dân quan tâm. Quận Ba Đình cho biết, sẽ sớm hoàn thiện các phương án trình UBND thành phố phê duyệt trước ngày 31/3; khu tập thể Ngọc Khánh trong tháng 5. Sau khi được thông qua, phương án quy hoạch sẽ là cơ sở quan trọng kêu gọi nhà đầu tư và được công khai đến người dân.
