Sau khi Tổng thống Mỹ tuyên bố áp thuế 25% với nhôm, thép nhập khẩu, ngay lập tức thị trường đã đón nhận phản ứng tiêu cực.
Tại Việt Nam, thép đã chịu thuế nhập khẩu 25% từ năm 2018. Với nhôm, mức thế tăng từ 10% lên 25%. Các doanh nghiệp đã đưa ra các kịch bản khác nhau. Ông Vũ Văn Phụ, Phó Chủ tịch Hiệp hội Nhôm thanh định hình Việt Nam, cho biết: “Với ngành nhôm Việt Nam nói chung thì đều có tác động trực tiếp và gián tiếp. Các doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu trực tiếp thì ảnh hưởng ngay tới doanh nghiệp đó".
Đánh giá chung về chính sách thương mại mới của Mỹ, chuyên gia cho rằng các nền kinh tế xuất khẩu nhiều vào Mỹ đang tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Với Việt Nam, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu số một. Theo Bộ Thương mại Mỹ, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ năm 2024 đạt mức kỷ lục với 1.200 tỷ USD. Việt Nam đứng thứ tư về thặng dư thương mại với Mỹ, chỉ sau Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU) và Mexico.
Mặc dù đến thời điểm này Việt Nam vẫn nằm ngoài danh sách các quốc gia bị Mỹ đánh thuế, nhưng với việc nằm trong nhóm các quốc gia dẫn đầu về thâm hụt thương mại, khó lường trước chuyện gì sẽ xảy ra.
Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ, cho hay: “Các doanh nghiệp Việt Nam cần tiếp tục đánh giá tình hình, mở rộng thị trường xuất khẩu ra các thị trường thay thế đã có các Hiệp định FTA với Việt Nam, tránh phụ thuộc vào một thị trường lớn. Tuân thủ các quy định của Hoa Kỳ về nguồn gốc, xuất xứ, sẵn sàng các việc điều tra của cơ quan điều tra Hoa Kỳ trong các vụ kiện phòng vệ thương mại, chống bán phá giá, chống trợ cấp. Phối hợp với Bộ Công Thương, các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam tại Hoa Kỳ để tiếp tục theo dõi sát diễn biến để có các phản ứng phù hợp”.
Xuất khẩu là một trong ba động lực rất quan trọng của nền kinh tế nước ta. Để giữ vững thị trường xuất khẩu trước chính sách thuế của Mỹ và nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại đòi hỏi nỗ lực của cả Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, cho biết: “Các doanh nghiệp cũng đã phải chủ động để tìm các thị trường ngách, tìm các đơn hàng nhỏ, tìm những đơn hàng chuyên biệt để có thể tận dụng những xu thế gọi là phân mảnh hoặc là khu vực trong đầu tư vào thương mại toàn cầu. Tôi cho rằng cần linh hoạt nắm bắt thông tin, chấp nhận những rủi ro và thay đổi phương thức kinh doanh, tham gia vào những thị trường mới”.
Các chuyên gia cho rằng áp lực từ thị trường chính là động lực đổi mới. Doanh nghiệp cần có chiến lược “không bỏ trứng vào một giỏ”, tiếp tục đa dạng thị trường xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh cho hàng hóa.
