Để thể chế rõ chính sách, trong Nghị định cần có những quy định chung, rõ ràng, để việc giao cho địa phương quy định giá sẽ sát thực tế hơn.
Điển hình, khung giá đất của các khu vực phường Mỹ Đình 1, quận Nam Từ Liêm, được quy định tại Khung giá mà thành phố ban hành, giai đoạn 2020 - 2024. Không khó để nhận thấy, mức giá này chỉ bằng 1/3 hoặc thậm chí thấp hơn so với thời điểm hiện tại.
Luật sư Nguyễn Thị Hồng Linh, Công ty Luật TNHH Link & Partners cho biết: "Khung giá cũ quá thấp, không cập nhật và không theo được biến động của giá thị trường, điều này có thể gây thất thoát ngân sách".
Theo Luật Đất đai 2024, từ ngày 1/1/2026, sẽ phải áp dụng bảng giá đất mới sát với giá đất trên thị trường. Theo đó, bảng giá đất mới được ban hành lần đầu áp dụng từ ngày 1/1/2026, chỉ có giá trị một năm.
Đa số các chuyên gia đều bày tỏ quan điểm đồng tình với quyết định này. Điều này sẽ giúp giá đất, giá nhà ở sát với thị trường hơn. Tuy nhiên, để có bảng giá khách quan và phù hợp, mức giá phải được xác định từ các quận huyện.
Ông Nguyễn Minh Phong, Chuyên gia kinh tế cho hay: "Cần đặt ra yêu cầu xây dựng năng lực và trách nhiệm của cơ quan soạn thảo mức giá địa phương, có đảm bảo tính khách quan không, tính khoa học hay cài cắm lợi ích. Thêm vào đó, cần vận dụng linh hoạt các phương pháp định giá, để đảm bảo và đáp ứng đúng yêu cầu của thị trường, qua đó tạo đồng thuận cao".
Theo một số chuyên gia, nếu khung giá đất được xây dựng mà không bám sát giá thị trường, vô hình chung sẽ trở thành rào cản.
TS. Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia kinh tế cho hay: "Đưa ra khung giá đất mới sẽ mang tính siết chặt, tạo ra thị trường bđs một nền tảng để có giá biểu hợp lý, hợp với thị trường. Nhưng vấn đề là giá biểu đó cần phải được xây dựng phù hợp với thị trường".
Còn Th.S Nguyễn Văn Đỉnh, Chuyên gia pháp lý bất động sản cho rằng: "Khung giá đất thì sau khi hết hiệu lực vào tháng 12/2024, quyền và trách nhiệm của địa phương là phải ban hành giá đất mới, đảm bảo tính thị trường. Nếu thị trường giao dịch ở mức độ cao, không thể duy trì bảng giá thấp được. Ví dụ, người dân được bồi thường về tiền sử dụng đất, không thể bồi thường ở mức thấp được".
Hiện, TP. HCM đã công bố dự thảo bảng giá mới, nhưng gây tranh cãi khi mức giá dao động quá cao, có nơi gấp gần 50 lần khung cũ. Mức giá này sẽ còn được điều chỉnh cho phù hợp.
Tại Hà Nội, hiện Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đang gửi công văn tới các quận huyện để yêu cầu báo cáo các mức giá đất hiện hành, cũng như mức giá đền bù. Từ đó, Sở sẽ tổng hợp xây dựng bảng giá mới.
