Điển hình nhất là vụ đấu giá 58 thửa đất ở thôn Đông Lai, xã Quang Tiến, huyện Sóc Sơn. Đối tượng Phạm Ngọc Tuấn cùng đồng bọn đã cố tình phá hoại khi trả tới hơn 30 tỷ đồng/m2 cho 3 thửa đất. Công an thành phố đã tạm giữ 5 đối tượng để điều tra về hành vi “Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản”.
Đấu giá đất dường như đang trở “sân chơi riêng” của những người đấu giá chuyên nghiệp. Trả giá rất cao rồi bỏ cọc - điển hình là cuộc đấu giá 68 thửa đất ở xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai tổ chức ngày 10/8. Thửa cao nhất có giá hơn 103 triệu đồng/m2, thấp nhất cũng gần 100 triệu/m2. Nhưng đến hạn nộp tiền, 80% trường hợp bỏ cọc. Liên tiếp các cuộc đấu giá sau đó, nhiều thửa đất bị đẩy giá cao phi lý. Tại xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức, thửa cao nhất được đẩy lên tới trên 133 triệu đồng/m2; huyện Phúc Thọ: 75 triệu đồng/m2; quận Hà Đông: 262 triệu đồng/m2.
Từ đây, chiêu trò “trả giá cao, tạo sốt ảo, kích sóng đất nền” bị chỉ ra. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng “nhà nhà” đi đấu giá đất để lướt sóng kiếm lời là do giá khởi điểm được áp dụng quá thấp so với giá thị trường. Tổ chức đấu giá nhiều vòng được các quận, huyện áp dụng nhằm ngăn chặn thông đồng, trúng với giá thấp. Tuy nhiên điều này tạo cơ hội cho người tham gia đấu giá gặp nhau, trao đổi, bàn bạc. Một bất cập lớn trong cuộc đấu giá là khách hàng không bị mất tiền cọc dù có hành vi trả giá cao ở vòng đấu trước rồi bỏ ngang hoặc điền phiếu trả giá không hợp lệ ở vòng đấu sau. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng phá đấu giá đất như ở Sóc Sơn và Thanh Oai.
Nhiều ý kiến cho rằng, các địa phương cần khẩn trương xây dựng bảng giá đất mới. Đồng thời nghiên cứu ban hành những quy định chặt chẽ như phải cam kết về thời gian xây dựng nhà ở trên đất, từ 1-2 năm sau khi trúng đấu giá mới được phép chuyển nhượng. Quan trọng hơn phải tăng cường chế tài, xử lý nghiêm minh những đối tượng có hành vi thao túng, lũng đoạn thị trường.
