Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là tuyến đường được xây mới theo khổ ray tiêu chuẩn 1.435 mm để thay thế tuyến đường khổ 1.000 mm từ thời Pháp. Tổng vốn đầu tư dự án khoảng 11,6 tỷ USD, huy động từ vốn vay ODA của Chính phủ Trung Quốc, vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Theo thiết kế sơ bộ, dự án đường sắt Lào Cai - Hải Phòng có điểm đầu tại vị trí nối ray với đường sắt Trung Quốc thuộc thành phố Lào Cai; điểm cuối tại cảng Lạch Huyện (Hải Phòng). Chiều dài tuyến khoảng 417 km, trong đó tuyến chính dài 396,6 km, hai nhánh kết nối cảng Nam Đồ Sơn và cảng Đình Vũ dài 20,3 km.
Về hướng tuyến, dự án đi qua 9 tỉnh gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng. Trên tuyến dự kiến có 36 nhà ga (trung bình 12 km/ga).
Tàu trên tuyến đường mới sẽ chạy bằng điện thay vì dầu diesel. Công năng của tuyến đường là vận tải hành khách và hàng hóa. Tốc độ thiết kế 160 km/h.