Khảm trai là một kỹ thuật khó trong chế tác đồ thủ công mỹ nghệ cao cấp mà không phải người thợ nào cũng có thể thực hiện được. Thế nhưng ở một ngôi làng ven đô Hà Nội, hàng ngày vẫn có những người thợ từ già đến trẻ say sưa với nghề khảm trai để cho ra đời những tác phẩm độc đáo ít nơi nào sánh kịp.
Nét nổi bật của sản phẩm khảm trai Chuôn Ngọ là những mảnh trai không vỡ, luôn phẳng, đục gắn xuống gỗ rất khít. Việc lựa chọn vỏ trai, vỏ ốc, hay vỏ hến cho phù hợp với sản phẩm sắp làm ra cũng là một khâu rất quan trọng. Vỏ trai có nhiều loại: trai cánh mảnh nhỏ, sẫm màu; trai thịt trắng, vỏ mình dầy; trai Nông Cống (Thanh Hóa) có nhiều vân. Ốc biển phải là ốc xà cừ, có nhiều ở vùng biển Quy Nhơn, Quảng Nam - Đà Nẵng, Nha Trang, Phan Thiết… Ngoài ra, còn có một thứ vỏ trai đặc biệt gọi là Cửu Khổng (vì có 9 lỗ vỏ ở phía mép vỏ), có vân màu sắc phong phú hơn mầu cầu vồng. Muốn làm hàng mặt nổi như núi non, cánh phượng, cánh công, phải tìm bằng được Cửu Khổng.
Âm thanh quen thuộc của tiếng cưa, tiếng đục, tiếng mài.. này đã gắn bó với những người thợ làng nghề khàm trai Chuôn Ngọ suốt từ nhiều đời nay.
Từ những chiếc vỏ ốc, vỏ trai có trong tự nhiên, những nghệ nhân của làng phải kỳ công qua nhiều công đoạn phức tạp mới tạo tác được nên những bức khảm trai như ý.
Những người thợ ở làng khảm trai Chuôn Ngọ lúc nào cũng bận rộn vì có nhiều việc phải làm, làm qua nhiều công đoạn để cho ra một tác phầm.
Dù nhu cầu dùng đồ mỹ nghệ cao cấp không còn dồi dào như xưa, nhưng với mong muốn có được những sản phẩm tinh xảo trong ngôi nhà của mình, nhiều khách hàng vẫn lặn lội đến tận đây để đặt những bức tranh hoặc đồ nội thất khảm trai, đủ cho thấy sức hấp dẫn của sản phẩm được làm thủ công vô cùng độc đáo này.
