Trước thượng đỉnh Alaska, Nga đề xuất hiệp ước hạt nhân mới
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 14/8 cho biết, Moscow và Washington có thể đạt thỏa thuận mới về vũ khí hạt nhân, coi đây là bước nhằm củng cố hòa bình và kiểm soát vũ khí toàn cầu.
Phát biểu trên được nhà lãnh đạo Nga đưa ra ngay trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump, dự kiến diễn ra vào sáng sớm ngày 16/8 (giờ Việt Nam).
Cuộc gặp này dự kiến tập trung vào chiến sự Ukraine đã kéo dài hơn ba năm. Trong bối cảnh quân đội Nga tiếp tục giành những bước tiến mạnh mẽ trên chiến trường, Tổng thống Putin tuyên bố giữ lập trường về việc chấm dứt xung đột Ukraine, đồng thời bác bỏ yêu cầu ngừng bắn toàn diện của Kiev.
Giới phân tích cho rằng, việc ông Putin đưa vấn đề hạt nhân vào bàn đàm phán có thể giúp Nga tạo hình ảnh là bên thúc đẩy hòa bình, đồng thời thuyết phục Tổng thống Trump hoãn các lệnh trừng phạt mới đối với Moscow.
Theo Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, Nga hiện sở hữu khoảng 4.309 đầu đạn hạt nhân, Mỹ có 3.700 và Trung Quốc ước tính 600. Cả Nga và Mỹ đang chịu ràng buộc bởi Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) ký năm 2010, giới hạn mỗi bên triển khai tối đa 1.550 đầu đạn chiến lược. Hiệp ước sẽ hết hạn vào ngày 5/2/2026.
Năm 2023, Nga đình chỉ tham gia New START nhưng vẫn tuyên bố tuân thủ các giới hạn. Tháng trước, chính quyền Tổng thống Trump lần đầu công khai mong muốn duy trì thỏa thuận này. Căng thẳng hạt nhân gia tăng thời gian qua, khi Tổng thống Trump tiết lộ đã điều hai tàu ngầm hạt nhân Mỹ áp sát khu vực chiến lược, được cho là gần Nga để đáp trả phát biểu “đe dọa” của cựu Tổng thống Dmitry Medvedev. Đáp trả, Nga tuyên bố từ bỏ cam kết ngừng triển khai tên lửa tầm trung và tầm xa với lý do nhằm ứng phó với mối đe dọa an ninh quốc gia.
