Tổng thống Ukraine nhượng bộ về an ninh
Các đại diện của Mỹ và Ukraine đã tiến hành các cuộc đàm phán kín tại Berlin (Đức) vào Chủ nhật (14/12) nhằm thảo luận về kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất, hướng tới chấm dứt xung đột Nga – Ukraine đang kéo dài.
Cuộc gặp diễn ra tại Phủ Thủ tướng Đức và kéo dài hơn 5 giờ. Sau bài phát biểu chào mừng ngắn gọn, Thủ tướng Đức Friedrich Merz rời khỏi địa điểm để việc thảo luận tiếp tục dưới sự chủ trì của Cố vấn đối ngoại và an ninh Gunter Sautter.
Phái đoàn Mỹ tham gia cuộc gặp bao gồm Đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump là Steve Witkoff, con rể của ông Trump là Jared Kushner, cùng một số quan chức khác. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trực tiếp tham dự, cùng với các quan chức cấp cao như Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Rustem Umerov và Tổng Tham mưu trưởng Andriy Hnatov. Sau cuộc họp, ông Witkoff đăng tải trên mạng xã hội rằng các bên đã đạt được “tiến triển đáng kể” trong đàm phán. Nội dung thảo luận xoay quanh kế hoạch hòa bình, các vấn đề kinh tế và nhiều chủ đề liên quan khác. Hai bên nối lại đàm phán vào sáng thứ Hai.
Trước thềm cuộc họp, Tổng thống Zelensky khẳng định ban đầu Ukraine mong muốn gia nhập NATO. Tuy nhiên, trong bối cảnh thiếu sự ủng hộ từ Mỹ và một số đối tác châu Âu, Ukraine sẵn sàng chấp nhận một thỏa hiệp, theo đó các đảm bảo an ninh dựa trên Điều 5 của NATO có thể được đưa vào tiến trình hòa bình. Ông Zelensky cũng cho rằng đề xuất của Mỹ về việc thành lập một “khu kinh tế tự do” tại một số khu vực ở miền Đông Donbas là không công bằng, đồng thời nhấn mạnh hiện vẫn chưa rõ ai sẽ chịu trách nhiệm quản lý khu vực kinh tế này.
Theo nhận định của hai chuyên gia an ninh, việc Ukraine đề xuất từ bỏ mục tiêu gia nhập liên minh quân sự NATO nhiều khả năng sẽ không tạo ra thay đổi đáng kể đối với tiến trình đàm phán hòa bình. Theo ông Logan và ông Andrew Michta, Giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học Florida, việc Ukraine gia nhập NATO từ lâu đã được coi là điều bất khả thi, nên việc ông Zelensky từ bỏ tham vọng tham gia liên minh quân sự này sẽ không làm thay đổi cục diện cuộc đàm phán mà chủ yếu nhằm thể hiện sự thiện chí.
Cùng ngày, Trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov cho biết Nga vẫn chưa nhận được phiên bản đã chỉnh sửa của “kế hoạch hòa bình” từ Ukraine và châu Âu. Ông cảnh báo rằng nếu bản kế hoạch mới bao gồm những điều khoản không thể chấp nhận liên quan đến vấn đề lãnh thổ, Nga sẽ kiên quyết phản đối. Ông Ushakov cũng cho biết, các vấn đề lãnh thổ đã từng được thảo luận theo hướng tích cực trong các cuộc đàm phán Mỹ – Nga ngày 2/12, đồng thời khẳng định Mỹ hiểu và thừa nhận lập trường của Nga về những vấn đề này.
