Cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu tăng tốc về đích
Trong chiến lược phát triển 2021–2030, Sơn La xác định hạ tầng giao thông là khâu đột phá. Với địa hình hiểm trở, phụ thuộc Quốc lộ 6, việc đầu tư cao tốc, nhất là tuyến Hòa Bình – Mộc Châu, được coi “chiếc chìa khóa vàng” mở cánh cửa phát triển Tây Bắc.

Cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu có chiều dài khoảng 85 km, đi qua địa bàn hai tỉnh Hòa Bình và Sơn La. Đây là dự án quan trọng quốc gia, tổng mức đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng, được kỳ vọng rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội tới Mộc Châu từ hơn 4 tiếng đồng hồ xuống chỉ còn khoảng 2 tiếng. Không chỉ là công trình giao thông, dự án còn mang trong mình sứ mệnh mở lối, kết nối, đưa kinh tế vùng cao hòa nhập mạnh mẽ hơn với “dòng chảy” phát triển của đất nước.

Để một dự án hạ tầng quy mô lớn “cất cánh”, yếu tố tiên quyết chính là giải phóng mặt bằng (GPMB). Trong nhiều tháng qua, các cấp, ngành của tỉnh Sơn La đã tập trung cao độ cho nhiệm vụ này. Theo báo cáo Ban Chỉ đạo tỉnh, đến nay công tác GPMB ở nhiều khu vực đã đạt những kết quả quan trọng như: Tại phường Vân Sơn, 100% diện tích cần thu hồi đã được bàn giao cho dự án. Đây là điểm sáng cho thấy sự đồng thuận của người dân cũng như sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền địa phương.

Trong khi đó, tại Dự án thành phần 1 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, GPMB thuộc địa phận xã Tô Múa, xã Vân Hồ cũng đã hoàn thành và bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công 2/10 khu vực giải phóng mặt bằng. Còn đối với Dự án thành phần 3, nhà thầu đã tiếp nhận và thi công đoạn đầu tiên dài hơn 1 km tại Vân Sơn; đồng thời, các hộ dân tại Vân Hồ và Tô Múa đã được vận động “nhận ứng trước mặt bằng” để tạo điều kiện thi công sớm.

Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La, ông Nguyễn Đình Việt, nhấn mạnh: “Giải phóng mặt bằng là khâu trọng tâm, nếu làm nhanh, làm gọn thì sẽ tạo đà để toàn bộ dự án tăng tốc, kịp tiến độ đề ra. Các địa phương cần đặt lợi ích lâu dài của nhân dân và tỉnh nhà lên hàng đầu.”
Tuy vậy, trong quá trình triển khai vẫn còn gặp một số khó khăn lớn gây cản trở tiến độ.Một trong những khó khăn là điểm tái định cư chưa hoàn thiện đồng bộ, thiếu bãi đổ thải, nhiều khu vực địa chất phức tạp. Một số hộ dân còn băn khoăn về chính sách bồi thường, hỗ trợ sản xuất sau di dời. Khối lượng GPMB ở thành phần 3 còn hạn chế, ảnh hưởng đến giải ngân vốn đầu tư năm 2025. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ, đồng bộ từ các cấp chính quyền, sự linh hoạt trong cơ chế chính sách, cũng như sự đồng thuận và chia sẻ của người dân.

Mộc Châu được mệnh danh là “thiên đường du lịch Tây Bắc” với khí hậu mát mẻ, cảnh quan hùng vĩ, văn hóa đặc sắc của các dân tộc Mông, Thái, Dao... Tuy nhiên, điểm nghẽn lớn nhất chính là hạ tầng giao thông. Khách du lịch ngại đường xa, đường khó. Khi cao tốc đi vào hoạt động, chắc chắn sẽ rút ngắn thời gian di chuyển, Mộc Châu có thể đón dòng khách lớn từ Hà Nội và vùng đồng bằng Bắc Bộ, mở ra cơ hội bùng nổ du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái, nông nghiệp trải nghiệm.
Sơn La và Hòa Bình nổi tiếng với nhiều loại nông sản đặc sản như xoài, nhãn, mận hậu, sữa bò Mộc Châu... nhưng chi phí vận chuyển cao, thời gian kéo dài, làm giảm lợi thế cạnh tranh. Cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu sẽ giảm đáng kể chi phí logistics, giúp nông sản Tây Bắc đến nhanh hơn với các trung tâm tiêu thụ lớn và xuất khẩu qua các cửa khẩu. Điều này sẽ trực tiếp nâng cao thu nhập cho nông dân, thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững.
Cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu là minh chứng sinh động cho quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Sơn La trong hành trình chinh phục những giới hạn phát triển. Dù còn nhiều khó khăn, nhưng với tinh thần đoàn kết, đồng thuận, dự án chắc chắn sẽ “tăng tốc về đích”./.