Người cha thầm lặng
Có người từng nói: Cha không phải người dạy ta cách yếu mềm, cha là người dạy ta cách mạnh mẽ bước qua những ngày giông gió. Tình thương của cha, đôi khi không thể hiện bằng những cái ôm hay lời vỗ về… mà là sự hy sinh thầm lặng, là tấm lưng gầy giữa cánh đồng nắng cháy, là ánh mắt nghiêm nghị chất chứa biết bao yêu thương.
Tình yêu ấy cũng không hiện lên bằng vật chất đủ đầy, mà bằng niềm tin vững chãi rằng: nếu các con sống có đạo đức, học hành tử tế, thì dù cuộc đời có khắc nghiệt đến đâu, các con vẫn sẽ đứng vững bằng đôi chân của chính mình.
Ba tôi quan niệm: Con gái nhờ đức cha nên ba luôn sống nhẫn nhịn thiện lành để con gái của ba được hưởng phước về sau. Cả một đời ba thầm lặng hy sinh, làm lụng vất vả cũng vì muốn con gái của ba được đầy đủ như người ta.
Tôi nhớ có lần ba kể, ba nhìn theo ông ngoại để dạy con bởi ông đã nuôi dạy được người con gái hiền dịu mà ba may mắn được cưới làm vợ. Ông ngoại rất thương con nhưng cũng rất nghiêm khắc. Ngoài xã hội, ông ngoại luôn sống nhẫn nhịn để con của ông có cuộc sống yên bình. Nên sau này ba cũng áp dụng phương châm đó để nuôi dạy chị em tôi.
Nhà có sáu cô con gái nên việc lo đủ ăn đủ mặc rất vất vả. Từ khi còn nhỏ, tôi đã quen với hình ảnh ba dậy sớm, khoác lên mình chiếc áo cùng nón màu xanh như màu áo lính, đi ra đồng tới tối muộn mới về. Vác cây cuốc trên vai, ba bước đi thoăn thoắt trên con đường quê rợp bóng tre xanh. Ra khỏi hàng tre ấy là ruộng đồng bao la, nắng cháy da người, thế nhưng tôi chưa từng nghe ba than thở lời nào. Phải chăng ba đã quen với công việc đồng áng nên không biết mệt? Hay lo rằng nếu ba ngã bệnh thì con gái ba sẽ chẳng no bụng. Thế nên ba không cho phép mình được nghỉ ngơi ngày nào suốt cả ngần ấy năm.
Dù nhà còn nhiều khó khăn nhưng ba luôn nhiệt tình giúp đỡ hàng xóm trong khả năng của mình, ví như hôm nào thư thả công việc đồng áng của nhà thì ba phụ bà con trong xóm cày xới đám ruộng khi họ cần. Hoặc có người nhờ chở đi Sài Gòn khám bệnh bởi họ không rành đường, ba cũng vui vẻ nhận lời. Ba nhắc các con: nhà mình nghèo nhưng cũng có người nghèo hơn, mình giúp được gì thì giúp.
Nhà toàn con gái nên quan niệm con gái nhờ đức cha càng đè nặng trên vai ba, càng khiến ba luôn nghiêm khắc với chị em tôi. Ba luôn dặn dò: các con phải học hành tới nơi tới chốn, mới có thể tự nuôi sống bản thân. Nhiều lần tôi nghe một người hàng xóm khuyên ba: Nhà nghèo mà cho học chi nhiều, mai mốt chúng nó cũng theo chồng, mình có nhờ được gì đâu, cho nghỉ học đi làm để phụ giúp gia đình. Những lúc như vậy ba đều để ngoài tai, và càng ráng gồng gánh để chúng tôi được học hành đầy đủ.
Vậy mà ngày bé khi nghe ba nhắc mãi câu nói: Con gái phải nết na, phải như thế này như thế nọ… khiến tôi cảm thấy khó chịu. Những khi nhìn bạn bè rủ nhau đi chơi tối, tôi cảm thấy chạnh lòng. Tôi cũng muốn được như các bạn, tự do bay nhảy, chứ không phải bị áp đặt trong khuôn khổ của ba, kiểu như con gái không được đi chơi tối. Tại sao các bạn được, còn chị em tôi thì không? Có lần chúng tôi phản kháng, ba liền nghiêm giọng: sau này con sẽ hiểu.
Khi trưởng thành, tôi dần hiểu rằng không phải ba nghiêm khắc mà là ba đang bảo vệ chúng tôi. Ngoài kia có biết bao cạm bẫy, ba sợ những đứa con gái non nớt của mình bị vấp ngã. Ba làm nông dân, quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, đâu có sẵn tài sản giá trị để cho chúng tôi, càng không có những mối quan hệ lớn để chị em tôi có thể nhờ cậy. Ba chỉ có thể dạy con bằng chính sự thật thà chân chất của mình. Bởi ba tin rằng, nếu con gái của ba học hành giỏi giang, có đầy đủ phẩm chất đạo đức thì không phải sợ gì cả. Các con của ba có thể vững bước trên chính đôi chân của mình.
Chính nhờ sự dạy dỗ và chở che của ba, chúng tôi đã trưởng thành và đều có cuộc sống tốt. Khi có gia đình riêng và có con, tôi càng thấm thía những lời răn dạy năm nào của ba. Tất cả những gì ba làm, tất cả những khắt khe mà ba dành cho chị em tôi, không phải để giới hạn chúng tôi, mà là bảo vệ, định hướng chúng tôi đi trên con đường đúng đắn.
Tôi càng hiểu rằng tình yêu thương của ba không phải đo bằng một câu nói, mà là sự đánh đổi cả một đời của ba bằng những giọt mồ hôi đổ xuống ruộng đồng, bằng đôi tay chai sạn và những giọt nước mắt.
Hồ Tuyền