Khung pháp lý quốc tế: Nền tảng xây dựng Trung tâm Tài chính
Khi xây dựng nền tảng pháp lý dựa trên tiêu chuẩn quốc tế cùng với cơ chế quản trị, giám sát hiệu quả, các nhà đầu tư và định chế tài chính mới thực sự yên tâm rót vốn vào thành phố.
Để hình thành Trung tâm Tài chính Quốc tế, TP.HCM đã quy hoạch gần 800 ha đất, tập trung tại khu đô thị Thủ Thiêm. AI và blockchain sẽ là hai trụ cột công nghệ, làm nền tảng cho các sản phẩm và dịch vụ tài chính hiện đại. Chia sẻ kinh nghiệm với TP.HCM, các chuyên gia từ Anh – nơi đặt Trung tâm tài chính London nổi tiếng – nhấn mạnh rằng, bước khởi đầu cũng là yếu tố then chốt chính là xây dựng hệ thống pháp lý và mô hình quản trị theo chuẩn quốc tế.
Ông Andrew Oldland - Trưởng nhóm Công tác về Trung tâm Tài chính Quốc tế, The City UK cho hay: "Trong thế giới tài chính quốc tế, hệ thống pháp luật và sự chắc chắn dưới khuôn khổ pháp lý là yếu tố then chốt. Vì các doanh nhân, tổ chức tài chính chỉ đầu tư khi họ tin rằng quyền lợi của họ được bảo vệ đúng đắn. Điều đó được bảo đảm bởi việc thực thi pháp luật từ toà án hoặc các trung tâm trọng tài. Ngoài yếu tố pháp lý, còn một điểm khá quan trọng khác là chế độ quản lý. Đây là một trung tâm tài chính nên các công ty tài chính cần được quản lý một cách công bằng bởi một cơ quan quản lý và điều đó sẽ được triển khai theo thời gian".
Ông Dominic Scriven, Chủ tịch Dragon Capital Việt Nam cũng cho rằng: "Điều quan trọng nhất chính là hệ thống luật pháp và quy định. Điều chúng ta cần là một trung tâm để tạo ra khuôn khổ, hay như trong tiếng Việt gọi là ‘kiến tạo’ – tức là tạo dựng những khả năng, điều kiện. Sau đó, chúng ta để cho các lực lượng thị trường vận hành. Nói cách khác, điều chúng ta đang cố gắng làm là xây dựng một thị trường mới. Và để làm được điều đó thì cần có luật pháp và quy định. Đó là yếu tố quan trọng nhất".
Các chuyên gia quốc tế cho rằng, để nâng cao năng lực cạnh tranh, Trung tâm Tài chính cần một khung pháp lý chuẩn, cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả, quản trị minh bạch và giám sát chặt chẽ. Với Việt Nam, TP.HCM có thể tham khảo “Thông luật” – hệ thống pháp luật bắt nguồn từ Anh, phát triển dựa trên án lệ thay vì chỉ dựa vào luật thành văn. Cách tiếp cận này vừa đảm bảo minh bạch, chắc chắn, vừa tạo sự linh hoạt trong xử lý tranh chấp, như mô hình London hay Singapore đã áp dụng. Hiện TP.HCM đang khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý để Trung tâm Tài chính có thể vận hành đúng tiến độ.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hữu Huân - Thành viên Tổ tham mưu Trung tâm Tài chính Quốc tế TP.HCM cho biết: "Dự kiến chúng ta sẽ có 7 nghị định và 1 thông tư hướng dẫn mà chúng ta cần phải phê duyệt trong thời gian tới. Và đặc biệt là Nghị định thành lập trung tâm là nghị định chủ chốt, xương sống cho các nghị định còn lại, làm cơ sở cho UBND các thành phố là TP.HCM và Đà Nẵng thành lập Ban điều hành của Trung tâm. Chúng ta phải có bộ khung của Trung tâm Tài chính Quốc tế trước đã rồi sau đó sẽ dựa vào cơ sở pháp lý xây dựng những sản phẩm cho thị trường".
Trên nền tảng pháp lý đang dần hoàn thiện, TP.HCM sẽ phát triển các sản phẩm theo nhu cầu thị trường, từ sàn giao dịch cổ phiếu, trái phiếu, phái sinh đến vàng, tín chỉ carbon và tài sản số. Bên cạnh đó là dịch vụ ngân hàng số, thanh toán xuyên biên giới đa tiền tệ, các sản phẩm tài chính xanh, cùng trung tâm fintech sandbox để thử nghiệm mô hình mới, vừa khuyến khích đổi mới vừa kiểm soát rủi ro. Với định hướng này, IFC-HCM không chỉ là nơi giao dịch tài chính mà còn là hệ sinh thái kết nối ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, fintech và dòng vốn quốc tế.
