Nhiều bên đã lên tiếng sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo Không quân Mỹ đã thực hiện thành công chiến dịch oanh tạc ba cơ sở hạt nhân của Iran.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres ngày 22/6 bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước việc Mỹ sử dụng vũ lực nhằm vào Iran, gọi đây là một “bước leo thang nguy hiểm” trong bối cảnh căng thẳng tại Trung Đông đang ở mức báo động.
“Tôi vô cùng lo ngại trước việc Mỹ sử dụng vũ lực nhằm vào Iran hôm nay. Đây là một hành động leo thang nghiêm trọng tại một khu vực vốn đã đứng bên bờ vực – và là mối đe dọa trực tiếp đối với hòa bình và an ninh quốc tế”, ông Guterres viết trên mạng xã hội.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres.
Tổng Thư ký cảnh báo nguy cơ xung đột vượt ngoài tầm kiểm soát đang gia tăng, có thể dẫn đến những hậu quả thảm khốc cho dân thường, khu vực và toàn thế giới. “Tôi kêu gọi các quốc gia thành viên kiềm chế và tuân thủ nghĩa vụ của mình theo Hiến chương Liên hợp quốc cũng như các quy tắc của luật pháp quốc tế. Trong thời khắc đầy hiểm họa này, điều quan trọng là phải tránh một vòng xoáy hỗn loạn. Không có giải pháp quân sự. Con đường duy nhất là ngoại giao. Hy vọng duy nhất là hòa bình”, ông nhấn mạnh.
Giới lập pháp Mỹ phản ứng trái chiều sau tuyên bố của ông Trump về "cuộc tấn công rất thành công" nhằm vào Iran.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson viết trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter): “Chiến dịch quân sự tại Iran là lời nhắc nhở rõ ràng đối với cả đối thủ và đồng minh rằng Tổng thống Trump nói là làm. Ông ấy đã cho lãnh đạo Iran mọi cơ hội để đạt được một thỏa thuận, nhưng Tehran đã từ chối cam kết giải trừ hạt nhân”. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, ông John Thune, khẳng định: “Tôi ủng hộ Tổng thống Trump”. Tuy nhiên, không phải tất cả các nghị sĩ Cộng hòa đều đồng tình. Hạ nghị sĩ Thomas Massie (bang Kentucky) phản đối và viết trên X: “Việc này không phù hợp với Hiến pháp.”
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson.
Các nghị sĩ Đảng Dân chủ phần lớn bày tỏ sự phản đối. Hạ nghị sĩ Ro Khanna (bang California) chỉ trích: “Trump đã tấn công Iran mà không có bất kỳ sự cho phép nào từ Quốc hội”. Trong một tuyên bố mới đây, Hạ nghị sĩ Rashida Tlaib — người Mỹ gốc Palestine — khẳng định hành động của ông Trump là một “sự vi phạm” Hiến pháp Mỹ.
“Người dân Mỹ không muốn thêm một cuộc chiến kéo dài vô tận. Chúng ta đã chứng kiến hậu quả của hàng thập kỷ chiến tranh không hồi kết ở Trung Đông — tất cả bắt nguồn từ lời dối trá về ‘vũ khí hủy diệt hàng loạt’. Chúng tôi sẽ không bị lừa lần nữa”, bà Tlaib nhấn mạnh. Hạ nghị sĩ Tlaib kêu gọi Quốc hội Mỹ nhanh chóng hành động để thực thi quyền kiểm soát chiến tranh theo Hiến pháp và chấm dứt “hành động vi hiến” này.
Ngày 22/6, ông Mohamed al-Farah, thành viên Cục Chính trị của lực lượng Houthi tại Yemen, tuyên bố các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran đánh dấu “khởi đầu” cho một cuộc chiến tranh toàn diện, chứ không phải kết thúc.
Trước đó, ngày 21/6, lực lượng Houthi tại Yemen cảnh báo sẽ nhắm mục tiêu vào các tàu và chiến hạm của Mỹ trên Biển Đỏ nếu Washington can dự vào bất kỳ cuộc tấn công nào của Israel nhằm vào Iran. Houthi là thành viên trong "Trục Kháng chiến", gồm các nhóm vũ trang được Iran hậu thuẫn để đối phó ảnh hưởng của Mỹ và Israel tại Trung Đông. Hôm 15/6 vừa qua, Houthi đã phóng một tên lửa đạn đạo vào Israel, đánh dấu cuộc tấn công đầu tiên của nhóm vũ trang Yemen vào Israel, kể từ khi xung đột Israel - Iran bùng phát sáng 13/6.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lên tiếng hoan nghênh quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc ra lệnh tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran, cho rằng đây là một hành động mang tính bước ngoặt lịch sử.
Trước đó, Israel và Mỹ đều cho rằng Iran đã có đủ nguyên liệu để phát triển vũ khí hạt nhân và đây là mối đe doạ với an ninh toàn cầu. Do vậy, Israel đã phát động chiến dịch tấn công Iran với lý do muốn loại bỏ khả năng Tehran phát triển vũ khí hạt nhân. Trong khi đó, Iran cho biết chương trình hạt nhân của nước này chỉ nhằm mục đích hòa bình.