Hai năm xung đột Israel–Hamas: Cơ hội hòa bình mong manh
Hai năm sau khi xung đột Israel – Hamas bùng phát, Dải Gaza vẫn chìm trong khủng hoảng nhân đạo, còn triển vọng hòa bình Trung Đông vẫn mong manh.
Ngày 7/10/2025 đánh dấu tròn hai năm kể từ khi bùng phát cuộc chiến giữa Israel và lực lượng Hamas ở Dải Gaza. Hai năm qua, vùng đất ven biển Địa Trung Hải này chằng chịt những vết thương chiến tranh và chìm trong khủng hoảng nhân đạo.
Dù vòng đàm phán mới nhất về hòa bình đang có tín hiệu tích cực, nhưng các vấn đề cốt lõi như quyền tự quyết, biên giới và thủ đô của người Palestine vẫn chưa được giải quyết, khiến triển vọng hòa bình Trung Đông vẫn mong manh.
Cùng ngày 7/10/2025, quân đội Israel vẫn tiếp tục không kích Dải Gaza. Cuộc xung đột kéo dài hai năm vẫn chưa thể kết thúc, bất chấp tín hiệu lạc quan từ các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Israel và Hamas về kế hoạch hòa bình 20 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố ngày 29/9.
Trước đó, ngày 7/10/2023, lực lượng Hamas bất ngờ tấn công lãnh thổ Israel, khiến hơn 1.200 người thiệt mạng. Israel ngay lập tức đáp trả bằng các đợt không kích dữ dội xuống Gaza.
Đến nay, chiến dịch của Israel đã khiến hơn 67.000 người Palestine thiệt mạng, 168.000 người bị thương, gần 2 triệu người phải sơ tán, trong khi 80% cơ sở hạ tầng dân sự bị phá hủy hoặc ngừng hoạt động.
Hệ thống y tế, giáo dục và điện nước gần như tê liệt, nạn đói lan rộng, phần lớn cư dân Gaza phải sống trong cảnh thiếu lương thực, nước sạch và điện. Gaza đang trải qua cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng nhất Trung Đông trong nhiều thập niên và trở thành “mảnh đất bi thương nhất hành tinh.”
Trong khung cảnh đổ nát ấy, hai anh em sinh đôi người Palestine Uday và Hamza Abu Odah chưa từng có một ngày bình yên kể từ khi chào đời ngày 2/11/2023.
Không có nhà, thường xuyên đói khát, đau ốm và sống giữa tiếng pháo kích. Đó là tất cả những gì hai em biết về thế giới này.
Về phía Israel, chiến dịch quân sự tại Dải Gaza khiến kinh tế suy giảm, chính trị bất ổn, uy tín quốc tế tụt dốc, đất nước ngày càng bị cô lập.
Việc 48 con tin Israel – trong đó khoảng 20 người được cho là vẫn còn sống – vẫn bị giam giữ ở đâu đó trong vùng đất Palestine bị chiếm đóng, trở thành vết thương nhức nhối, chia rẽ sâu sắc xã hội Israel.
Tròn hai năm kể từ khi cuộc xung đột đẫm máu bùng phát, các quan chức Israel và Hamas đã bắt đầu vòng đàm phán gián tiếp tại khu nghỉ dưỡng Sharm el-Sheikh (Ai Cập) về kế hoạch hòa bình 20 điểm do Mỹ đề xuất.
Kế hoạch nhằm hướng tới ngừng bắn toàn diện, trao đổi con tin, rút quân Israel theo giai đoạn, thành lập cơ quan kỹ trị tạm thời điều hành Gaza và tái thiết kinh tế dưới giám sát quốc tế. Đây được coi là tín hiệu tích cực hiếm hoi trong bức tranh ảm đạm kéo dài suốt hai năm qua.
Những người lạc quan kỳ vọng rằng, động lực mới này có thể mở ra cơ hội chấm dứt một cuộc chiến sắp bước sang năm thứ ba.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, hy vọng đó chưa thể xóa bỏ những thách thức lớn về việc thả con tin, giải giáp vũ khí và xác định quyền kiểm soát Gaza trong tương lai.
Giới phân tích nhận định, trong kịch bản khả quan nhất, kế hoạch hòa bình có thể giúp đạt thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin.
Song về trung và dài hạn, triển vọng hòa bình tại Gaza vẫn ảm đạm, khi những rạn nứt chính trị, tôn giáo và quyền lực tại Trung Đông vẫn chưa thể hàn gắn.
