Bắt buộc mua bảo hiểm cháy nổ với nhà tập thể trên 5 tầng | Hà Nội tin mỗi chiều
Nhà chung cư, nhà ở tập thể cao 5 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 1.000m² sẽ phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc từ ngày 1/7, theo Nghị định 105/2025 của Chính phủ.
Theo đó, Nghị định 105 có quy định cụ thể danh mục 44 loại hình cơ sở có nguy cơ cháy nổ cao và thuộc diện phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc. Như vậy, so với Nghị định 67/2023 trước đây, quy định lần này đã siết chặt và mở rộng phạm vi đáng kể. Cụ thể, nhà chung cư, nhà tập thể từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 1.000 m² trở lên đều phải mua bảo hiểm. Trong khi trước đây, ngưỡng áp dụng là từ 7 tầng hoặc có khối tích lớn.
Không chỉ nhà ở cao tầng, danh mục còn bao gồm nhiều loại hình khác như: nhà trẻ, trường mẫu giáo từ 50 trẻ hoặc diện tích từ 500 m²; trường phổ thông, đại học, cơ sở dạy nghề từ 3 tầng hoặc 1.500 m²; Ccơ sở y tế từ 3 tầng hoặc 300 m²; nhà hát, rạp chiếu phim, thư viện, bảo tàng, trung tâm hội nghị, sân vận động từ 2.000 chỗ, nhà thi đấu, bể bơi từ 1.000 chỗ hoặc 1.000 m²; cơ quan Nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp từ ba tầng hoặc diện tích từ 500 m²; các cơ sở kinh doanh karaoke, lưu trú, ăn uống, vui chơi giải trí, ga tàu, hầm đường bộ, bến xe khách...
Lâu nay, chuyện mua bảo hiểm cháy nổ thường được giao cho chủ đầu tư hoặc ban quản lý tòa nhà tự quyết định. Nhưng khi đã chuyển thành nghĩa vụ bắt buộc, tức là không thể trì hoãn hay chọn làm hay không làm nữa và nếu không mua là vi phạm pháp luật.
Quy định này được đưa ra trong bối cảnh các vụ cháy nổ xảy ra liên tục và thực tế cho thấy không phải lúc nào người dân cũng được đền bù đầy đủ sau các sự cố. Rất nhiều trường hợp mất trắng vì không có bảo hiểm.
Nếu chỉ nhìn đây là một chi phí thì sẽ thấy nó như một gánh nặng. Nhưng nếu coi là một khoản đầu tư để phòng ngừa rủi ro, thì đây là bước đi cần thiết.
Cháy nổ thường bắt đầu từ những tình huống rất nhỏ. Một ổ điện cũ, một bếp từ quá tải, một điếu thuốc lá trong thang rác. Nhưng hậu quả thì không nhỏ. Thiệt hại tính bằng tỷ đồng, chưa kể tính mạng con người.
Bảo hiểm về bản chất không ngăn được cháy nhưng nó sẽ giúp khắc phục hậu quả nhanh hơn. Có tiền bồi thường, người dân có thể sửa chữa, ổn định cuộc sống. Và quan trọng hơn, đây là cách để phân bổ lại rủi ro, không ai phải “gánh” một mình.
Có người vẫn băn khoăn: mua bảo hiểm rồi, lúc cháy có được đền bù thật không? Câu trả lời là có. Dĩ nhiên là nếu người được bảo hiểm không vi phạm các điều kiện về an toàn phòng cháy chữa cháy. Nghĩa là tòa nhà phải có hệ thống phòng cháy đạt yêu cầu, hoạt động đúng quy trình. Không có chuyện mua bảo hiểm rồi mặc kệ, không duy tu bảo trì gì.
Vậy nên, nếu quy định mới này thực thi thì điều quan trọng không chỉ là có bảo hiểm hay không. Đó là trách nhiệm của ban quản lý, của cư dân trong việc duy trì hệ thống an toàn và tuân thủ quy định phòng cháy.
Một điểm đáng chú ý nữa là: các cơ quan Nhà nước sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát việc mua bảo hiểm bắt buộc. Nếu không đáp ứng, chủ sở hữu có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí có thể bị đình chỉ hoạt động. Đây là lúc cần thay đổi tư duy: sống ở đô thị, trong các tòa nhà cao tầng, thì không thể chỉ trông vào ý thức của từng hộ. Phải có ràng buộc pháp lý, phải có cơ chế chia sẻ rủi ro rõ ràng.
Tóm lại, bảo hiểm cháy nổ bắt buộc không phải là một thủ tục hành chính. Đây là công cụ để bảo vệ cư dân, giúp giảm thiểu thiệt hại khi có sự cố xảy ra. Và nếu nhìn xa hơn, đây còn là cách để nâng cao tiêu chuẩn an toàn đô thị, buộc các tòa nhà dù cũ hay mới đều phải tuân thủ đầy đủ quy định phòng cháy chữa cháy. Hà Nội đang ngày càng nhiều chung cư, an toàn cho cư dân không thể chỉ trông chờ vào may mắn mà phải đến từ sự chủ động của mỗi chúng ta.
