Hà Nội rà soát quỹ đất để lắp đặt trạm sạc xe điện | Hà Nội tin mỗi chiều
Hà Nội ưu tiên tận dụng đất công, bãi xe, nhà văn hóa, trụ sở, công viên… để lắp trạm sạc, tạo nền tảng cho giao thông xanh trong tương lai.
Sở Xây dựng Hà Nội vừa có văn bản gửi 126 xã, phường đề nghị phối hợp rà soát, thu thập số liệu, tổng hợp quỹ đất để lắp đặt trạm sạc cho phương tiện sử dụng năng lượng sạch. Đồng thời, Sở đề nghị khảo sát, thu thập, cung cấp số liệu phương tiện ô tô, xe máy chạy bằng xăng dầu và xe điện hiện có, phục vụ công tác chuyển đổi phương tiện. Theo Sở Xây dựng Hà Nội, đây là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách nên yêu cầu các phường, xã tập trung thực hiện.
Tại văn bản gửi các phường, xã, Sở Xây dựng nêu nguyên tắc chung khi lựa chọn vị trí lắp đặt trạm sạc là ưu tiên tận dụng đất công, đất trống hoặc điểm có sẵn hạ tầng như bãi giữ xe công cộng, trụ sở, nhà văn hóa, UBND phường, xã, sân vận động, trung tâm thương mại, nhà chờ xe buýt, công viên...
Việc lựa chọn địa điểm trạm sạc cần đáp ứng nhu cầu thực tế: gần khu đông dân cư, chung cư, trường học, chợ, tuyến xe buýt hoặc nơi có nhu cầu di chuyển cao bằng xe máy, ô tô điện; ưu tiên gần các trục đường lớn, điểm dừng đỗ phương tiện. Các địa điểm trạm sạc phải có lối ra vào an toàn, không gây cản trở giao thông; có thể tổ chức trông giữ phương tiện hoặc kết hợp các tiện ích công cộng khác.
Sở Xây dựng Hà Nội cũng hướng dẫn một số loại đất phù hợp để khảo sát xây dựng trạm sạc công cộng gồm: lề đường, vỉa hè rộng, khu vực chờ xe buýt, bãi đỗ xe công cộng. Có thể sử dụng đất công trình công cộng như trụ sở UBND, nhà văn hóa, trung tâm sinh hoạt cộng đồng, trường học, bệnh viện; đất xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật như khu vực có sẵn lưới điện; đất xây dựng công trình phụ trợ hạ tầng kỹ thuật đô thị.
Bên cạnh đó, theo Sở Xây dựng, có thể tận dụng đất bãi đỗ xe, dịch vụ đô thị như các điểm đỗ xe có quy hoạch hoặc đang khai thác; khu đất thuộc trung tâm thương mại, tòa nhà dịch vụ, trạm xăng, khu du lịch; đất xen kẹt, đất công ích chưa đưa vào khai thác... Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy Hà Nội đang chuẩn bị nền tảng cho cuộc cách mạng giao thông xanh trong tương lai. Thế nhưng, câu chuyện này không chỉ đơn giản là “đặt vài trạm sạc ở chỗ trống”.
Trước hết, là vấn đề đất. “Hà Nội đất chật người đông” sẽ là trở ngại lớn, nhưng thực tế, nếu rà soát kỹ, thành phố vẫn có nhiều khoảng đất công, bãi xe, sân vận động, nhà văn hóa… chưa khai thác hết công năng. Việc ưu tiên tận dụng những vị trí này để đặt trạm sạc là hướng đi hợp lý, tránh tình trạng phải giải tỏa hay đền bù tốn kém. Tuy nhiên, thực tế triển khai mới là “phép thử” lớn nhất, bởi đất công không phải lúc nào cũng “rảnh”. Nhiều khu vực đã có “quyền lợi đan xen”, liên quan đến quản lý, khai thác, thậm chí là lợi ích kinh tế của nhiều bên. Chưa kể, vỉa hè hay bãi xe công cộng đôi khi cũng đang bị tận dụng cho mục đích khác, từ hàng quán cho tới gửi xe máy.
Thứ hai, vấn đề hạ tầng điện. Một trạm sạc không chỉ cần chỗ để dựng mà còn phải có đường điện ổn định, đủ tải, an toàn. Nếu trạm sạc chỉ được đặt ở nơi có đất nhưng hạ tầng điện yếu, thì việc triển khai có thể thành “xây nhà trên cát”. Đó là chưa kể đến câu chuyện bảo trì, bảo dưỡng, vận hành 24/7, vốn đòi hỏi nguồn lực lâu dài, chứ không phải “lắp xong là xong”.
Thứ ba, thói quen người dùng. Hiện nay, ô tô điện ở Việt Nam chủ yếu phục vụ một bộ phận nhỏ; xe máy điện phổ biến hơn nhưng vẫn còn nhiều hạn chế về quãng đường, tốc độ sạc và chất lượng pin. Nếu trạm sạc mọc lên nhưng người dân chưa sẵn sàng chuyển đổi phương tiện, thì dễ rơi vào tình trạng “trạm sạc chờ xe”. Ngược lại, nếu xe điện bùng nổ quá nhanh mà trạm sạc chưa kịp đáp ứng, thì sẽ lại là “xe chờ trạm”.
Ngoài việc tìm đất và lắp trạm, Hà Nội nên tính đến bức tranh tổng thể: kết nối giao thông xanh với giao thông công cộng, tiếp tục khuyến khích chuyển đổi phương tiện qua ưu đãi thuế, hỗ trợ vay mua xe điện. Khi đó, trạm sạc sẽ không chỉ là “điểm sạc pin” mà trở thành một mắt xích trong hệ thống di chuyển bền vững của thành phố.
Một yếu tố khác cần nhấn mạnh: công tác phối hợp. Sở Xây dựng có thể đưa ra định hướng và nguyên tắc, nhưng chính quyền cơ sở mới là “người cầm chìa khóa” để biến chủ trương thành hiện thực.
Suy cho cùng, việc Hà Nội quyết tâm xây dựng mạng lưới trạm sạc không chỉ là bước đi đúng, mà còn là sự chuẩn bị dài hạn cho một đô thị có giao thông xanh, văn minh và hiện đại. Thành phố cần đồng thời giải bài toán về đất, điện, thói quen người dân và cơ chế phối hợp. Nếu làm tốt, vài năm nữa, buổi sáng ta có thể ra đường mà không phải hít khói đen từ xe buýt cũ, không nghe tiếng nổ máy “gầm gừ” ở ngã tư, và bãi gửi xe gần nhà sẽ có thêm một góc sạc điện yên tĩnh – một viễn cảnh rất đáng mong chờ.
