ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Đất đai từ lâu vốn là lĩnh vực nhạy cảm, dễ nảy sinh khiếu kiện nếu quản lý không minh bạch. Thực tế cho thấy, nhiều vướng mắc kéo dài trong cấp giấy chứng nhận, giải phóng mặt bằng hay giao dịch nhà đất đều bắt nguồn từ tình trạng dữ liệu thiếu thống nhất, chồng chéo, thậm chí sai lệch. Có nơi, một thửa đất lại tồn tại nhiều giấy tờ khác nhau; có nơi, hồ sơ cũ nát, thất lạc. Đây chính là “điểm nghẽn” cho cả quản lý Nhà nước lẫn quyền lợi của người dân.

Trong bối cảnh ấy, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 252/KH-UBND ngày 16/9/2025, phát động chiến dịch 90 ngày "làm giàu, làm sạch" cơ sở dữ liệu đất đai tại 126 xã. Sáu tiêu chí “đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung” được đặt ra như lời cam kết: dữ liệu đất đai phải minh bạch, chuẩn xác thì mới có thể quản trị hiệu quả, phục vụ người dân công bằng và quan trọng hơn là lấy lại niềm tin nơi công chúng.

Nhiều người dân từng nếm trải cảm giác mệt mỏi khi đi làm sổ đỏ. Hết chạy lên xã lại lên huyện (trước đây), từ phòng này qua phòng khác, chỉ để tìm một bộ hồ sơ đã mấy chục năm. Việc thiếu dữ liệu chuẩn còn khiến người dân dễ rơi vào vòng rắc rối pháp lý khi một thửa đất bỗng có hai, ba “chủ sở hữu giấy tờ”.

Chiến dịch lần này nếu làm đến nơi đến chốn, lợi ích đầu tiên sẽ thuộc về người dân. Thủ tục hành chính sẽ nhanh hơn, minh bạch hơn. Người dân có thể theo dõi tình trạng hồ sơ qua dịch vụ công trực tuyến thay vì phải “gõ cửa” nhiều nơi. Trong giao dịch bất động sản, rủi ro cũng giảm hẳn khi thông tin đã được số hóa, xác thực.

Một khía cạnh khác ít được nói tới nhưng rất quan trọng: minh bạch dữ liệu đất đai còn giúp ngăn chặn tình trạng “sốt đất ảo”. Khi quyền sở hữu, quy hoạch và nghĩa vụ tài chính được công khai, những chiêu trò thổi giá sẽ khó còn đất sống. Nhà đầu tư chân chính sẽ yên tâm hơn, còn người dân thì không còn lo bị cuốn vào những cơn sốt giá vô lý.

Đối với cơ quan công quyền, đây là cơ hội để chuyển từ quản lý thủ công sang quản trị hiện đại. Một cơ sở dữ liệu đất đai chuẩn xác giúp chính quyền theo dõi biến động đất đai theo thời gian thực, chống thất thoát nguồn lực công, quản lý quy hoạch chính xác hơn. Chúng ta không thể nói đến chính quyền số, đô thị thông minh nếu dữ liệu nền tảng là đất đai vẫn còn có sai lệch. Khi Hà Nội tái cấu trúc thủ tục hành chính, giảm hồ sơ giấy, gắn mã định danh thửa đất với địa chỉ số quốc gia và tích hợp trên VNeID, thì dữ liệu đất đai sẽ thực sự trở thành “tài sản số” phục vụ chung cho mọi lĩnh vực, từ quy hoạch, thuế đến an ninh trật tự. Đáng chú ý, Công an thành phố đã được giao đối soát, xác thực thông tin với cơ sở dữ liệu dân cư, điều này giúp đảm bảo tính chính xác, đồng thời nâng cao mức độ bảo mật.

Tuy nhiên, dữ liệu sạch không tự nhiên mà có. Chính quyền có thể đưa ra kế hoạch, nhưng sự thành công lại phụ thuộc vào tinh thần trách nhiệm của từng cán bộ và sự hợp tác của từng hộ dân. Người dân có thể thấy phiền khi phải cung cấp thêm giấy tờ, nhưng cần hiểu rằng đây là cách để bảo vệ quyền lợi chính đáng của chính mình. Nếu hôm nay chúng ta chủ động phối hợp, thì ngày mai khi làm thủ tục, chúng ta sẽ không còn cảnh phải “xin xác nhận”, “chạy hồ sơ”. Ngược lại, cán bộ thực hiện chiến dịch cũng cần ý thức rằng mỗi sai sót nhỏ trong nhập liệu hay xác thực có thể tạo ra hệ lụy lớn. Đây không chỉ là nhiệm vụ ngắn hạn 90 ngày, mà là trách nhiệm lâu dài, ảnh hưởng đến niềm tin của hàng triệu người dân Thủ đô.

Chiến dịch 90 ngày này không chỉ dừng lại ở việc “dọn dẹp” dữ liệu, mà còn là bước khởi đầu cho một nền quản trị minh bạch hơn. Nếu Hà Nội thành công, mô hình này có thể trở thành kinh nghiệm để nhân rộng ở các địa phương khác, tiến tới hình thành một cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia thống nhất, liên thông với dữ liệu dân cư.

Đất đai vốn là nguồn lực đặc biệt, là tài sản chung của quốc gia và từng hộ gia đình. Muốn khai thác hiệu quả, phải bắt đầu từ quản trị minh bạch. Hà Nội đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: phát triển bền vững phải dựa trên nền tảng dữ liệu chính xác.

Ba tháng sắp tới, kết quả của chiến dịch sẽ là thước đo năng lực điều hành của chính quyền, nhưng cũng là phép thử cho tinh thần đồng hành của người dân. Nếu làm tốt, Hà Nội không chỉ “sạch” dữ liệu, mà còn “giàu” thêm niềm tin, tạo tiền đề để Thủ đô bứt phá trên con đường xây dựng đô thị thông minh, hiện đại và minh bạch.