ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Điều này sẽ mở ra những cơ hội thu hút nguồn vốn, chất xám, nhân lực chất lượng cao và giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh với các quốc gia trong khu vực. Tuy nhiên, đi cùng với Nghị định cũng cần có những chính sách khác để tạo thành hệ sinh thái thu hút nhân tài quốc tế.

Theo Nghị định 221, quy định các nhóm đối tượng được miễn thị thực là người nước ngoài như các học giả, chuyên gia, nhà khoa học, giáo sư các trường đại học, viện nghiên cứu; tổng công trình sư; nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao; Nhà đầu tư, lãnh đạo tập đoàn, lãnh đạo doanh nghiệp lớn trên thế giới; người hoạt động trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao, du lịch có ảnh hưởng tích cực đối với công chúng; Lãnh sự danh dự Việt Nam ở nước ngoài; khách mời của các viện nghiên cứu, trường đại học, đại học, doanh nghiệp lớn. Điều này cho thấy Việt Nam đang có những thay đổi tư duy trong quản lý về thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và chủ động nâng cao năng lực quản trị quốc gia để cạnh tranh với các quốc gia khác.

PGS.TS Đào Ngọc Tiến – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương cho biết: “Việc mà chúng ta miễn thị thực cho các chuyên gia đầu ngành, cho những nhà khoa học xuất sắc, cho các lãnh đạo các tập đoàn là một việc thể hiện sự thay đổi trong tư duy đột phá của chúng ta”.

Gần đây, chúng ta chứng kiến sự đầu tư phát triển của các tập đoàn hàng đầu Châu Âu vào Việt Nam và cần sự chuyển giao về công nghệ, tri thức cũng như chất xám từ các chuyên gia hàng đầu của Châu Âu. Do vậy, quy định mới này sẽ cởi trói cho các chuyên gia nước ngoài, chuyên gia công nghệ cao của Châu Âu sang Việt Nam. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, để chính sách thu hút nhân tài có hiệu quả thì không chỉ có miễn thị thực mà về lâu dài, cần có những chính sách khác đi kèm. Đặc biệt, đối với các nhà đầu tư lớn thì đi kèm là chính sách thuế, các thủ tục hải quan, thủ tục hành chính.

Ông Alexander Ziehe – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đức tại Việt Nam cho biết: “Ngoài thị thực, Việt Nam cần quan tâm tới vấn đề thuế, cũng như trải nghiệm khi nhập cảnh vào Việt Nam. Ví dụ, thủ tục nhập cảnh có thuận lợi hay không? Tôi có thể dùng cổng E-gate hoặc các hình thức hỗ trợ khác để thuận tiện hơn không? Tất cả những yếu tố này đều cần xem xét”.

PGS.TS Đào Ngọc Tiến – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương cho biết: “Việc mà nhà đầu tư vào hay không thì còn phụ thuộc vào rất là nhiều những yếu tố khác. Đối với cá nhân, họ sẽ quan tâm đến những điều kiện, môi trường sống, làm việc đối với việc kinh doanh. Việc quyết định đầu tư sẽ phụ thuộc vào cái mức độ hấp dẫn của môi trường đầu tư của Việt Nam và cùng với đó là các thủ tục, các quy định hành chính”.

Miễn thị thực tối đa 5 năm và có thể lưu trú tối đa 90 ngày với danh sách 100 doanh nghiệp có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới là một chính sách khởi đầu tốt. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng cần đánh giá lại hiệu quả và gia hạn thời gian thị thực cũng như đối tượng cho từng lĩnh vực sau một thời gian thực hiện.

Ông  Mario Mendis – Trưởng Đại diện Khu vực miền Trung – Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam tiếp tục: “Việt Nam nên xem xét cấp thị thực và lưu trú cho các nhà đầu tư dài hạn hơn, đặc biệt cho các khoản đầu tư quy mô lớn, từ hàng chục triệu tới hàng tỷ đô la Mỹ. Những khoản đầu tư như vậy cần thời gian để thiết lập hạ tầng và chiến lược dài hạn”.

Ông Alexander Ziehe – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đức tại Việt Nam cho biết: “Nếu nhìn vào các doanh nghiệp Đức, nhiều công ty lớn vẫn thuộc sở hữu gia đình hoặc tư nhân, dù doanh thu hàng tỷ đô la, nên họ không thực sự được bao phủ bởi chính sách này. Do đó, nếu có thể tiếp tục xây dựng hướng dẫn và quy định cho loại miễn thị thực này đối với các chuyên gia cấp cao trong lĩnh vực kỹ thuật và quản lý, điều đó sẽ thực sự mang lại lợi ích cho cộng đồng châu Âu và giúp đưa tri thức xuất sắc của Đức đến Việt Nam”.

Có thể thấy, chính sách miễn thị thực mới chỉ là điều kiện “cần” chứ chưa “đủ” và cần có một hệ thống chính sách giải quyết các nhu cầu. Chúng ta không chỉ nhằm mục tiêu thu hút nhân tài mà cần có những chính sách giữ chân và phát huy nguồn nhân lực đó.