Gian nan chặng đường tái thiết Gaza
Con đường dẫn đến hòa bình lâu dài, ổn định ở Gaza được đánh giá sẽ là một chặng đường dài và đầy chông gai.
Lệnh ngừng bắn mong manh ở Gaza đã mang lại tự do cho các con tin Israel và các tù nhân Palestine bị Israel giam giữ. Giờ đây, các hoạt động tái thiết Dải Gaza đã bắt đầu được khởi động, với sự tham gia của cộng đồng quốc tế nhằm giúp người dân sớm ổn định cuộc sống sau hai năm xung đột. Tuy nhiên, con đường dẫn đến hòa bình lâu dài, ổn định được đánh giá sẽ là một chặng đường dài và đầy chông gai.
Những người dân Palestine đi bộ qua những con phố đổ nát ở Gaza trong khoảnh khắc bình yên quý giá. Hai năm xung đột, việc có thể ngủ mà không bị đánh bom là giấc mơ của hàng triệu người dân Gaza.
Một người dân Gaza chia sẻ: "Tôi ủng hộ bất kỳ nỗ lực nào mang lại an ninh, ổn định và phục hồi kinh tế và sự bình yên cho người dân vì chúng tôi đã quá mệt mỏi".
Các đoàn viện trợ quốc tế đầu tiên từ Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến vào Dải Gaza, mang theo hàng trăm tấn hàng cứu trợ và vật liệu xây dựng. Người dân thành phố Gaza cũng đã có nước sạch sử dụng trở lại, sau khi UNICEF khôi phục một nhà máy lọc nước từng bị hư hại trong chiến tranh.
Tại lễ ký kết thỏa thuận hòa bình Gaza ở Ai Cập, Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ sự lạc quan rằng phần khó khăn nhất đã qua.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho hay: "Bước đột phá quan trọng mà chúng ta có mặt ở đây để ăn mừng tối nay không chỉ là sự kết thúc của cuộc chiến ở Gaza, mà sẽ là sự khởi đầu mới cho toàn bộ Trung Đông tươi đẹp".
Tuy nhiên, theo một số nhà phân tích, những tuần, tháng và năm sắp tới có lẽ sẽ đặt ra nhiều thách thức hơn. Hai năm xung đột đã cướp đi sinh mạng của hơn 67.000 người Palestine ở Gaza, khiến 170.000 người khác bị thương. Gần như toàn bộ dân số 2,3 triệu người dân Gaza đã phải sơ tán, sống trong điều kiện vô cùng khó khăn. Ngoài thiệt hại về người, hiện hơn 90% nhà cửa tại Gaza đã bị tàn phá nặng nề; 68% hệ thống đường sá cũng bị hư hại nghiêm trọng; hệ thống y tế tại đây cũng gần như sụp đổ. Để phục hồi được hệ thống cơ sở hạ tầng điện, nước sạch, y tế, giáo dục ở Gaza, đòi hỏi những nỗ lực khổng lồ cùng khoản chi phí hàng chục tỷ USD.
Bên cạnh đó, các chi tiết chính của kế hoạch hòa bình vẫn cần được tiếp tục đàm phán để ngăn chặn giao tranh tái diễn. Hamas sẽ giải giáp vũ khí như thế nào, khi nào và vũ khí của họ sẽ được chuyển đến đâu vẫn chưa rõ ràng, cũng như kế hoạch rút quân của Israel khỏi Gaza.
Kể từ khi xung đột nổ ra vào ngày 7/10/2023, hai lệnh ngừng bắn khác đã được ký kết nhưng đều bị phá vỡ mà không đạt được tiến triển nào ngoài việc tạm dừng giao tranh và trao đổi con tin và tù nhân một cách hạn chế.
Ông Shibley Telhami - Đại học Maryland, Mỹ cho biết: "Vấn đề cốt lõi là đây có thực sự là một thỏa thuận hòa bình hay chỉ là một thỏa thuận thả con tin cộng với lệnh ngừng bắn tạm thời? Vẫn chưa rõ ràng, nhưng tôi e rằng khả năng cao là vế sau hơn là vế trước".
Giới phân tích cho rằng, giai đoạn tái thiết Gaza không chỉ mang ý nghĩa nhân đạo mà còn là phép thử quan trọng đối với khả năng duy trì hòa bình lâu dài tại Trung Đông, bởi hòa bình chỉ thật sự bền vững khi được xây dựng bằng lòng tin và những hành động cụ thể.
