Đề xuất giảm phí chuyển đất ở, gỡ khó cho người dân
Đề xuất giảm phí chuyển mục đích sử dụng đất được kỳ vọng sẽ gỡ “nút thắt” chi phí cho người dân, đồng thời tạo thế cân bằng lợi ích giữa Nhà nước và người sử dụng đất.
Tại Quyết định số 71/2024, bảng giá đất trên địa bàn thành phố Hà Nội đã được điều chỉnh tăng, có hiệu lực đến hết ngày 31/12/2025. Theo đó, mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân đang trở thành một “gánh nặng” không nhỏ.
Để chuyển quyền thừa kế cho hai người con, ông Ngô Văn Hạnh ở thôn 4, xã Phú Cát phải có tối thiểu 200m² đất ở để đủ điều kiện tách làm đôi. Tuy nhiên, trong tổng số hơn 1.000m² đất của gia đình đang sử dụng, ông chỉ có 190m² đất ở. Do đó, để đủ điều kiện tách thửa, ông phải chuyển đổi thêm 10m² đất vườn sang đất ở. Theo bảng giá đất hiện hành, dù nhà trong ngõ, mức phí chuyển đổi cho 10m² đất này lên tới gần 20 triệu đồng.
Ông Ngô Văn Hạnh, thôn 4, xã Phú Cát, thành phố Hà Nội, cho biết: “Tôi làm nông nghiệp, thu nhập thấp; con thì làm công nhân, lương chỉ 5 triệu đồng/tháng; mức phí cao như thế này thực sự rất khó khăn đối với chúng tôi".
Theo bảng giá đất hiện tại, mức phí chuyển mục đích sử dụng đất tại xã vùng trung du như Phú Cát dao động từ hơn 1,8 triệu đồng/m² đến 12,9 triệu đồng/m² tùy vị trí. Đây là mức khá cao so với mức sống của người dân sở tại.
Anh Nguyễn Văn Nam, thôn Đồng Vỡ, xã Phú Cát, thành phố Hà Nội, kiến nghị: “Nên tạo điều kiện cho chúng tôi vì mức đóng hiện nay cao hơn nhiều so với thu nhập người dân khu vực. Cần giảm cho phù hợp với mức sống của người dân".
Ông Ngô Văn Được, Chuyên viên Điểm phục vụ hành chính công xã Phú Cát, thành phố Hà Nội, cho biết: “Người dân phản ánh mức phí chuyển mục đích cao vì nếu theo quy định hiện hành thì nhiều trường hợp không đủ điều kiện chuyển mục đích theo hạn mức 100m² đất ở".
Hiện nay, Điểm phục vụ hành chính công xã Phú Cát mỗi ngày tiếp nhận gần 60 trường hợp người dân đến tìm hiểu thủ tục đất đai. Thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu và mức phí chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở là nội dung được người dân đặc biệt quan tâm.
Ông Đỗ Văn Dương, Chánh Văn phòng UBND xã Phú Cát, thành phố Hà Nội, đề xuất: “Nhà nước nên có chính sách nghiên cứu, điều chỉnh để bảo đảm quyền lợi tối thiểu cho người dân. Ví dụ, khi họ có nhu cầu phân chia tài sản cho con cái mà không có hoạt động kinh doanh, buôn bán thì rất khó chi trả cho việc tách thửa".
Liên quan đến vấn đề này, mới đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã yêu cầu xem xét tính toán lại mức thu đối với người dân tiếp cận đất đai lần đầu để làm nhà ở. Mức thu này cần phù hợp với khả năng chi trả, bảo đảm quyền lợi và khả năng tiếp cận thực tế, đặc biệt ở khu vực nông thôn và đô thị có điều kiện khó khăn.
