Để giữ trọn niềm vui từ những tấm vé concert miễn phí? | Hà Nội tin mỗi chiều
Nếu chúng ta muốn duy trì concert quốc gia như một thương hiệu văn hóa lâu dài, thì phải nhanh chóng đổi mới phương thức phát hành vé, từ vé giấy sang vé điện tử.
Cùng với Lễ diễu binh, diễu hành và kỷ niệm trọng thể 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, thì một điểm nhấn đáng chú ý chính là chuỗi concert quốc gia được tổ chức với quy mô lớn, quy tụ hàng chục nghìn khán giả, vé phát hoàn toàn miễn phí.
Từ “Tổ quốc trong tim” ở Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình thu hút hơn 50.000 khán giả, đến “Tự hào là người Việt Nam” với hơn 30.000 người, hay “V Concert - Rạng rỡ Việt Nam”, “V Fest - Thanh xuân rực rỡ”…, những buổi hòa nhạc này đã khơi gợi tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc bằng âm nhạc.
Tuy nhiên, hình ảnh hàng nghìn người chen lấn, xô đẩy gây nên cảnh tượng hỗn loạn, thậm chí không ít người còn trèo rào để nhận vé miễn phí tham dự concert quốc gia “Việt Nam trong tôi” sáng 20/8 trước cửa Nhà hát Lớn Hà Nội gây ra làn sóng tranh luận dữ dội trên mạng xã hội. Không chỉ có vậy, vé chương trình này còn được rao bán tràn lan với giá hàng triệu đồng mỗi cặp.
Một tấm vé vốn mang ý nghĩa phục vụ nhân dân, kết nối cộng đồng, bỗng trở thành công cụ trục lợi. Thật đáng suy ngẫm…
Trong câu chuyện này, có hai vấn đề cần bàn:
Thứ nhất, chúng ta phải thừa nhận: người dân thật sự khao khát được tham gia các chương trình lớn của đất nước.
Hiệu ứng từ những chuỗi concert quốc gia vừa qua cho thấy: nhu cầu thưởng thức âm nhạc và khát khao muốn trực tiếp hòa mình vào bầu không khí thiêng liêng, cùng hát vang bài ca Tổ quốc của người dân là rất chính đáng. Đây cũng là tín hiệu rất tích cực, chứng tỏ công chúng đang có nhu cầu lớn với những hoạt động văn hóa cộng đồng.
Thứ hai và cũng quan trọng không kém: công tác tổ chức bộc lộ lỗ hổng. Phát vé giấy trực tiếp ở một sự kiện mà nhu cầu gấp nhiều lần khả năng cung ứng. Điều này gần như dẫn tới cảnh hỗn loạn. Thực tế cho thấy, không chỉ ở Việt Nam, ở bất kỳ quốc gia nào, khi thiếu cơ chế minh bạch và kiểm soát tốt, “chợ đen vé” sẽ ngay lập tức xuất hiện.
Có thể lấy một vài ví dụ để thấy rằng, miễn phí không có nghĩa là hỗn loạn - nếu có cơ chế đúng.
Tại Nhật Bản chẳng hạn. Với các lễ hội âm nhạc mùa hè, ban tổ chức thường mở cổng đăng ký online trước cả tháng. Vé được phát qua hình thức bốc thăm điện tử, định danh theo hộ chiếu hoặc thẻ cư trú. Mỗi người chỉ được một suất, không thể lấy nhiều vé. Nhờ vậy, không xảy ra cảnh chen lấn hay buôn bán lại.
Hay tại Hàn Quốc, các festival K-pop miễn phí thường phát hành vé điện tử có mã QR gắn với số căn cước công dân. Vé không thể chuyển nhượng. Đến ngày diễn ra, khán giả chỉ cần quét mã, vừa nhanh gọn vừa an toàn.
Tại châu Âu, nhiều thành phố lớn như Vienna (Áo) hay Berlin (Đức) tổ chức concert ngoài trời miễn phí thu hút hàng chục nghìn người. Vé được đăng ký trực tuyến, phân khu chỗ ngồi rõ ràng. Đặc biệt, với những người không có vé, ban tổ chức dựng màn hình lớn ở quảng trường. Như thế vừa mở rộng đối tượng khán giả, vừa tránh thất vọng, hỗn loạn.
Như vậy, miễn phí không phải vấn đề. Vấn đề là cách quản lý. Nếu chúng ta muốn duy trì concert quốc gia như một thương hiệu văn hóa lâu dài, thì phải nhanh chóng đổi mới phương thức phát hành vé, từ vé giấy sang vé điện tử.
Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, Việt Nam hoàn toàn có thể tham khảo những mô hình này. Một hệ thống trực tuyến cho phép người dân đăng ký, sau đó bốc thăm ngẫu nhiên và công bố công khai. Vé được gắn định danh qua CCCD hoặc VNeID, kiểm tra tại cổng vào. Như vậy sẽ công bằng hơn, minh bạch hơn, giảm nguy cơ vé rơi vào tay kẻ đầu cơ. Quan trọng hơn, khán giả không cần chen lấn, tiết kiệm thời gian, giữ an toàn trật tự.
Dĩ nhiên, công nghệ không phải là tất cả. Người lớn tuổi hay người khó tiếp cận internet thì chúng ta cần có kênh phát vé trực tiếp, nhưng phân bổ nhỏ lẻ ở nhiều điểm công cộng, thay vì dồn về một chỗ. Nguy cơ quá tải hệ thống khi lượng đăng ký quá lớn cũng cần tính tới, bằng cách đầu tư hạ tầng số và giới hạn lượt đăng ký trong khung giờ nhất định.
Nói rộng hơn, concert quốc gia hướng tới Đại lễ 2/9 không chỉ là đêm nhạc giải trí. Đó là dịp để người dân cả nước cùng nhìn lại hành trình 80 năm độc lập, giữ nước và phát triển. Và để giữ trọn ý nghĩa ấy, tấm vé miễn phí phải đến đúng tay người thật sự muốn tham dự.
Cũng cần nhấn mạnh thêm rằng: nhiều người dân chen lấn, tranh giành vé như những ngày qua, chúng ta không phủ nhận đó cũng xuất phát từ lòng yêu nước và sự háo hức chính đáng. Nhưng yêu nước không thể chỉ được thể hiện bằng sự nhiệt tình thiếu trật tự, yêu nước cũng cần được thể hiện bằng sự văn minh, tôn trọng nhau.
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có Văn bản gửi Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch và các đơn vị. Thủ tướng đã chỉ đạo rất rõ: cần duy trì và phát huy concert quốc gia, nhưng phải gắn với đổi mới nội dung, ứng dụng công nghệ hiện đại, khuyến khích sáng tạo, đồng thời tránh để xảy ra tình trạng lợi dụng, chợ đen vé, hay hình ảnh phản cảm.
Âm nhạc vốn để kết nối. Nhưng để giai điệu ấy vang lên trọn vẹn, chúng ta cần cả một ban tổ chức chuyên nghiệp và một khán giả văn minh. Khi đó, tấm vé concert quốc gia sẽ trở thành biểu tượng đẹp của lòng yêu nước, sự tự hào dân tộc.
