ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Để hiểu rõ hơn về chương trình đào tạo bác sĩ nội trú, Đài Hà Nội đã có cuộc trao đổi với GS.TS Nguyễn Hữu Tú, Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội.

Phóng viên: Thưa Giáo sư, vừa qua, ngày hội lựa chọn chuyên ngành đào tạo bác sĩ nội trú của Trường Đại học Y Hà Nội thu hút rất nhiều sự quan tâm của dư luận. Ông có thể giải mã tại sao ngày hội Matching Day và kỳ thi tuyển chọn bác sĩ nội trú của Trường Đại học Y Hà Nội có sức hút lớn như vậy?

GS.TS Nguyễn Hữu Tú: Kỳ thi tuyển chọn bác sĩ nội trú của Trường Đại học Y Hà Nội là một kì thi có thể nói căng thẳng nhất đối với sinh viên y khoa của Trường Đại học Y Hà Nội và các trường khác. Đây là chương trình truyền thống của nhà trường trong hơn 50 năm đào tạo và được coi là chương trình đào tạo tinh hoa, đào tạo ra những bác sĩ giỏi nhất, chuyên nghiệp nhất theo các chuyên ngành và có triển vọng nhất trong trong sự nghiệp của các bác sĩ, của ngành y.

Thực tế thì trong 50 năm đào tạo, Trường Đại học Y Hà Nội đã đào tạo ra hơn 5.000 bác sĩ nội trú và hầu hết các bác sĩ nội trú đều thành danh và trở thành những chuyên gia hàng đầu của Việt Nam ở các giai đoạn khác nhau, từ các thầy đến các bác sĩ, rất nhiều bác sĩ nội trú đã trở thành các giám đốc các bệnh viện lớn, các bệnh viện Trung ương, các khoa của các bệnh viện lớn, các cơ sở y tế, các Sở Y tế và lãnh đạo các trường Đại học. Thậm chí là cả Bộ trưởng, Thứ trưởng cũng đã từng học bác sĩ nội trú. Đây là một chương trình tinh hoa của Trường Đại học Y Hà Nội và có truyền thống. Đó là lý do tại sao mà tất cả sinh viên học trường y đều muốn trở thành bác sĩ nội trú.

Điểm thứ hai, tại sao chương trình lại có tính cạnh tranh khốc liệt như vậy? Bởi lẽ khi bác sĩ được trở thành bác sĩ nội trú sẽ được đào tạo bài bản và có cơ hội thành công, cơ hội để thành những chuyên gia hàng đầu rất cao. Đặc biệt hơn, đó là cơ hội việc làm khi đã là bác sĩ nội trú. Chắc chắn cơ hội việc làm sẽ được mở ra rất nhiều và được chào đón ở các bệnh viện lớn, kể cả công lập, kể cả bệnh viện ngoài công lập. Được tiếp nhận bác sĩ nội trú là mong muốn của các bệnh viện. Vì thế bác sĩ nội trú, ngoài cơ hội học tập còn có cơ hội việc làm, cơ hội thăng tiến, cơ hội để phát triển nghề nghiệp và số lượng có sự hạn chế, có giới hạn.

Trước đây, khóa của chúng tôi mỗi năm chỉ đào tạo đến 15 - 20 bác sĩ nội trú nên khốc liệt hơn rất nhiều, nhưng nếu chỉ đào tạo như thế thì sẽ không có nguồn lực chất lượng cao cho các bệnh viện, bệnh viện lớn trung ương cũng không đủ, cũng chỉ là các bệnh viện tỉnh, các địa phương. Chủ trương của nhà trường là mở rộng đối tượng đào tạo bác sĩ nội trú, có thể không quá chọn lọc như trước đây nhưng vẫn đảm bảo một chương trình tốt nhất, có năng lực nhất và được đào tạo một cách bài bản nhất nhằm tạo ra nguồn lực chất lượng cao cho hệ thống y tế.

Nội trú là đào tạo chuyên khoa nhưng khác ở chỗ: thứ nhất, đặc biệt quan trọng, đào tạo liên tục, tức là học xong 6 năm trường y thì học tiếp ba năm nội trú; trong khi chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 thì có thể đi làm một số năm mới quay lại học chuyên khoa rồi đi làm tiếp. Như vậy nó đứt đoạn, không liên tục và điều đó ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo.

Điểm quan trọng thứ hai là đầu vào nội trú là tinh hoa. Vì có rất nhiều điều ưu việt như thế nên rất cạnh tranh, đầu vào là tinh hoa, cao hơn rất nhiều so với chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 thì đó là điều rất quan trọng. Thứ ba, đó là chương trình đào tạo nội trú ba năm, trong khi chuyên khoa 1 có hai năm thôi, chuyên khoa 2 cũng chỉ có hai năm nhưng nội trú là ba năm, cho nên tính liên tục và thời gian cũng đủ dài và nhiều hơn để có được những kết quả tốt hơn. Điểm nữa là chương trình đào tạo nội trú được thiết kế riêng và mang tính kèm cặp rất cao, có thể nói là khắc nghiệt hơn, yêu cầu đòi hỏi cao hơn rất nhiều. Tuy nhiên, đó chính là môi trường để trưởng thành và góp phần nên làm nên sự khác biệt của nội trú.

Phóng viên: Được biết là kỳ thi năm nay có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, đây cũng là lứa sinh viên đầu tiên của chương trình đổi mới đào tạo bước vào kỳ thi nội trú. Vậy ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về điều này?

GS.TS Nguyễn Hữu Tú: Năm nay số lượng sinh viên đăng ký thi đông nhất từ trước đến nay từ 13 trường Đại học Y, Dược khác nhau trong cả nước, cả miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Điều đó thể hiện sự hấp dẫn của kỳ thi nội trú Trường Đại học Y Hà Nội. Đó là điều đặc biệt thứ nhất. Điều đặc biệt thứ hai là kỳ nội trú năm nay là đầu ra của khóa đầu tiên được đào tạo theo chương trình đổi mới bác sĩ y khoa của Trường Đại học Y Hà Nội. Đổi mới ở đây đúng nghĩa là căn bản, toàn diện, tức là thay toàn bộ chương trình cũ bằng chương trình mới từ chương trình đào tạo, vật liệu dạy học, phương pháp giảng dạy, cách lượng giá, đánh giá đều hoàn toàn khác.

4 năm chuẩn bị, 6 năm thực hiện, đó là công trình mang tính lịch sử của nhà trường. Tại vì việc khó nhất trong đào tạo chính là đổi mới chương trình đào tạo một cách hoàn toàn với nỗ lực, quyết tâm để cố gắng tạo ra một thế hệ mới; để chúng ta biết được chương trình cũ thì khó mà đáp ứng được những yêu cầu mới. Vì vậy, nhà trường quyết tâm đổi mới và đã đổi mới xong, thực hiện xong và kết quả thi chứng minh một điều đó là việc đổi mới đã thành công vì tất cả các em đã thi tốt nghiệp thành công, các em thi kỳ thi nội trú này cũng rất thành công, các em làm bài rất tốt và đạt được những tiêu chuẩn của kỳ thi nội trú. Điều này thể hiện kết quả rất tích cực của việc đổi mới đào tạo đại học của nhà trường. Đây cũng là minh chứng, là động lực để nhà trường tiếp tục đổi mới chương trình đào tạo khác. Đó là điểm đặc biệt thứ hai của kỳ thi nội trú này và tất cả các câu hỏi của kỳ thi nội trú này đều làm mới và xây dựng hoàn toàn mới với 2000 câu hỏi và thi riêng cho đợt này. Vì thế, đây là kì thi có thể nói là đánh giá sát nhất năng lực của người học và khách quan nhất.

Phóng viên: Thưa Giáo sư, có một thực tế được dư luận quan tâm là nhiều chuyên ngành hot như sản phụ khoa hay là phẫu thuật tạo hình được các thí sinh lựa chọn rất nhiều. Trong khi đó, một số chuyên ngành thiết yếu như y học gia đình, lao phổi, tâm thần học thường ít được thí sinh lựa chọn. Một số sinh viên chia sẻ rằng họ lựa chọn chuyên ngành không hoàn toàn vì đam mê mà là vì cơ hội việc làm và thu nhập sau này. Vậy nhà trường có tư vấn cụ thể gì cho sinh viên để các em có được lựa chọn đúng đắn và lâu dài trong chặng đường nghề nghiệp của mình sau này?

GS.TS Nguyễn Hữu Tú: Đây là câu hỏi rất là thú vị, vì khi mình đã cho phép người ta lựa chọn thì rõ ràng người ta phải lựa chọn cái người ta thích hơn, cũng không thể trách được các bạn ấy và  việc này bị tác động bởi nhiều yếu tố như sở thích, ấn tượng về ngành nghề, điều kiện phát triển của ngành nghề, cơ hội xin việc, cơ hội thu nhập,… Nhà trường cũng tổ chức những buổi giao lưu, tư vấn về chọn ngành, chọn nghề trước khi diễn ra hoạt động chọn ngành của nội trú và rất nhiều bộ môn tham gia hoạt động đó thông qua việc tư vấn trực tiếp, tư vấn online,… nhằm mục tiêu giúp sinh viên hiểu đúng nhất về ngành nghề và các bạn có những lựa chọn chính xác, ít bị tác động bởi những cảm nhận chủ quan.

Tuy nhiên, cũng không thể tránh được việc các bạn ấy chọn theo ý thích mà nó cũng có thể chưa thực sự đầy đủ, hiểu biết, dẫn đến tình trạng có những ngành rất nhiều bác sĩ nội trú chọn nhưng có những ngành rất ít bác sĩ nội trú chọn hay có những ngành thì tuyển được đủ nhưng có ngành thì không tuyển được đủ. Đó cũng là thực tế rất tự nhiên. Nhà trường cũng luôn luôn cố gắng tìm cách để có thể tuyển đủ được các chuyên ngành, đặc biệt là các chuyên ngành khó khăn, cơ hội không được tốt để làm thế nào có được nguồn lực đào tạo cho xã hội cũng như cho chính nhà trường.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!