Các vấn đề sức khỏe thường gặp tại nơi đông người
Mỗi người dân cần đặc biệt lưu ý một số vấn đề sức khỏe có thể xảy ra bất ngờ như ngất xỉu, say nắng, tụt huyết áp, ngộ độc thực phẩm…và trang bị kiến thức để xử trí kịp thời - nhất là trong bối cảnh các nhân viên y tế khó di chuyển và tiếp cận vì lý do đông người, gặp hạn chế khi xác định vị trí.
Khi tham gia các sự kiện lớn như lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tại những nơi tập trung đông người trong thời gian dài, mỗi người dân cần đặc biệt lưu ý một số vấn đề sức khỏe có thể xảy ra bất ngờ như ngất xỉu, say nắng, tụt huyết áp, ngộ độc thực phẩm…và trang bị kiến thức để xử trí kịp thời - nhất là trong bối cảnh các nhân viên y tế khó di chuyển và tiếp cận vì lý do đông người, gặp hạn chế khi xác định vị trí.
Việc nhận biết sớm và sơ cứu đúng cách trong những tình huống này là vô cùng quan trọng, không chỉ giúp ổn định tình trạng của nạn nhân, mà còn giảm thiểu nguy cơ biến chứng và cứu sống người gặp nạn trước khi được hỗ trợ y tế chuyên sâu.
Ngất xỉu do tụt huyết áp, say nắng, sốc nhiệt
- Dấu hiệu nhận biết:
+ Da nóng đỏ, không đổ mồ hôi, mạch nhanh.
+ Nhức đầu, buồn nôn, lẫn nộn.
- Cách sơ cứu:
+ Đỡ người ngã xuống nơi thoáng mát.
+ Nới bớt quần áo.
+ Chườm lạnh ở cổ, nách, bẹn.
+ Nếu bệnh nhân tỉnh táo thì cho uống điện giải.
- Nếu bệnh nhân có nôn:
+ Nghiêng đầu bệnh nhân sang một bên.
- Nếu bệnh nhân tụt huyết áp sẽ có dấu hiệu:
+ Toát mồ hôi.
+ Chân tay lạnh.
+ Không sốt.
- Sơ cứu:
+ Hạ đầu thấp.
+ Kê chân cao hơn tim (gác lên balo, áo cuộn).
Khó thở, hen
- Dấu hiệu:
+ Khó thở, thở nhanh, tím tái môi.
- Sơ cứu:
+ Giữ bệnh nhân ngồi thẳng (không nằm).
+ Dùng ống xịt, xịt theo nhịp hít vào của bệnh nhân.
+ Gọi xe cấp cứu nếu không đỡ sau vài phút.
Ngộ độc thực phẩm
- Dấu hiệu nhận biết:
+ Đau bụng dữ dội.
+ Buồn nôn.
+ Tiêu chảy.
- Cách sơ cứu:
+ Ngưng ngay việc ăn/uống thực phẩm nghi ngờ.
+ Cho uống nhiều nước lọc hoặc nước oresol.
+ Cho nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát.
+ Không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy.
+ Gọi cấp cứu ngay.
Lưu ý với ngộ độc thực phẩm nơi đông người:
+ Nếu có nhiều người ăn cùng xuất hiện triệu chứng, cần báo ngay cho lực lượng y tế để kiểm soát nguồn lây lan.
Phương pháp ép tim
- Gọi to, lay nhẹ vai nạn nhân. Không phản ứng bạn hãy nhanh chóng gọi chợ giúp.
- Kiểm tra thở. Không thấy thở phải ép tim.
- Tư thế ép tim.
+ Quỳ cạnh ngực nạn nhân.
+ Đặt gót bàn tay lên giữa ngực.
+ Đặt tay kia chồng lên, đan các ngón tay lại.
+ Giữ tay thẳng, vai vuông góc với tay.
- Cách ép tim:
+ Dùng lực toàn thân, ấn mạnh và nhanh xuống ít nhất 5–6cm, sau đó nhả hoàn toàn để tim được hồi lại.
+ Tốc độ ép: 30 lần/ 1 phút.
+ Không dừng lại quá 10 giây cho đến khi nạn nhân có dấu hiệu tỉnh lại.
Khi có nghi ngờ bị gãy tay, cần cố định tránh bị tổn thương đến các dây thần kinh:
+ Kiếm thanh gỗ hoặc cành cây xung quanh.
+ Dùng băng hoặc khăn, vải.
+ Đặt nẹp dưới cẳng tay và trên cẳng tay.
+ Dùng gạc hoặc vải chèn vào phần da hở.
+ Dùng băng hoặc khăn quấn phần cổ tay và cánh tay.
+ Kiểm tra các ngón tay xem có quá chặt không.
+ Treo tay vuông góc với vai.
- Cố định chân nếu nghi ngờ gãy chân (cần hai người).
Khi có nghi ngờ bị gãy chân:
+ Kiếm xung quanh ba thanh gỗ dài hoặc cành cây (lưu ý thanh gỗ dài qua đầu gối).
+ Gạc, băng quấn nếu không có thì có thể sử dụng khăn, vải hoặc quần áo.
+ Đặt bệnh nhân nằm.
+ Nhấc chân bệnh nhân, đặt thanh gỗ xuống dưới gót chân.
+ Hai thanh còn lại đặt sang bên phải và trái của ống đồng.
+ Dùng gạc quấn bắp chân, kheo chân và cuối cùng là cổ chân.
+ Kiểm tra các ngón chân xem quấn cóc bị chặt quá không. Tránh tình trạng máu không lưu thông.
