Bài toán trồng lại cây cọ dầu của nông dân Malaysia
Ngành dầu cọ tại Malaysia chiếm hơn một nửa nguồn cung dầu thực vật toàn cầu nhưng đang đứng trước nguy cơ khủng hoảng sản lượng.
Tại Malaysia, những người nông dân nhỏ lẻ như ông Suratmen Mosman phải đối mặt với bài toán khó: chấp nhận mất nguồn thu nhập nhiều năm để trồng lại cây cọ già cỗi hay tiếp tục khai thác những cây đang suy kiệt. Khi tốc độ tái canh tác chậm hơn dự đoán và lớp nông dân ngày càng già hóa, nguồn cung từ hai quốc gia xuất khẩu dầu cọ lớn nhất thế giới có thể giảm mạnh, đẩy giá dầu thực vật – nguyên liệu thiết yếu phục vụ hàng tỷ người – tăng cao.
Trang trại của ông Suratmen Mosman cách Thủ đô Kuala Lumpur khoảng 300 km về phía Nam. Tại đây, những cây cọ già cỗi cho trái ngày càng ít. Tuy nhiên, người nông dân 85 tuổi vẫn ngần ngại trồng lại vì không muốn mất nguồn thu nhập trong khoảng 3-5 năm chờ cây mới bắt đầu cho thu hoạch, cũng như thêm vài năm nữa để đạt năng suất tối đa. Trong khi đó, trợ cấp từ Chính phủ nhằm khuyến khích tái canh tác không còn hào phóng như trước, mà ông thì vẫn phải lo cho gia đình.
Ông Suratmen Mosman cho biết: “Vì không có nguồn thu nhập nào khác nên tôi chỉ dựa vào việc thu hoạch cọ dầu để nuôi sống gia đình. Vì vậy, tôi không trồng lại cây cọ. Tôi cứ để chúng tự mọc và chỉ thu hoạch những cây mà tôi với tới được trong khoảng 6-8 mét”.
Dầu cọ hiện chiếm hơn một nửa tổng lượng dầu thực vật toàn cầu và được sử dụng chủ yếu làm dầu ăn, đồng thời cũng là nguyên liệu làm bánh kẹo, mỹ phẩm và các sản phẩm tẩy rửa. 85% lượng dầu cọ thô trên thế giới đến từ Malaysia và Indonesia.
Dù thị trường tài chính đã tính đến sự sụt giảm này, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy tình trạng vườn cây của các hộ trồng nhỏ lẻ như ông Suratmen Mosman tệ hơn dự đoán, khi cây già yếu không được thay thế, góp phần làm trầm trọng thêm sự suy giảm sản lượng. Nhóm nông dân nhỏ lẻ chiếm tới 40% diện tích trồng cọ tại Malaysia và Indonesia, đóng vai trò sống còn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Với tuổi tác ngày một cao, nhiều chủ đất không có người kế nghiệp do con cái chuyển lên thành phố. Cùng lúc đó, chi phí đầu vào, từ phân bón đến lao động, cũng ngày một tăng cao và làm trầm trọng thêm tình hình.
Theo các chuyên gia, sản lượng của các hộ nông dân nhỏ trong tương lai có thể đang bị ước tính quá lạc quan, do chính phủ ở hai nước này đánh giá thấp mức độ lão hóa của cây trồng và tốc độ tái canh tác thực tế. Dự báo cho thấy xuất khẩu dầu cọ từ Malaysia và Indonesia có thể giảm 20%, chỉ còn 37 triệu tấn vào năm 2030. Trong khi đó, nhu cầu toàn cầu dự kiến tăng thêm 50 triệu tấn đến năm 2050. Tình hình hiện nay đòi hỏi đầu tư khẩn cấp cho tái canh tác, tránh cho ngành công nghiệp dầu cọ một cuộc khủng hoảng năng suất, khiến nguồn cung toàn cầu bị thu hẹp và giá cả leo thang.
