Australia đầu tư xây dựng quân cảng tàu ngầm hạt nhân
Chính phủ Australia sẽ đầu tư 8 tỷ USD vào việc nâng cấp cảng Henderson ở phía Tây Australia thành quân cảng cho tàu ngầm hạt nhân.
Hành động không gây bất ngờ vì đã được lên kế hoạch từ khi Australia ký kết hồi năm 2021 với Mỹ và Anh thoả thuận về Liên minh an ninh ba bên (AUKUS). Nội dung cốt lõi và mang ý nghĩa chiến lược lớn nhất đối với bộ ba này là Mỹ và Anh sẽ chuyển giao kỹ thuật, công nghệ chế tạo tàu ngầm hạt nhân cho Australia, Anh và Australia hợp tác cùng chế tạo tàu ngầm hạt nhân và tàu ngầm hạt nhân của Anh, Mỹ có thể ghé cảng hoặc thậm chí đồn trú ở các quân cảng của Australia.
Như vậy, thoả thuận AUKUS không những chỉ giúp hải quân Australia có được tàu ngầm hạt nhân mà còn mở đường cho Mỹ và Anh tăng cường hiện diện quân sự và tiềm lực quân sự ở vùng biển khu vực Nam Thái Bình Dương.
Việc Australia thực hiện dự án đầu tư trên vào thời điểm hiện tại lại đáng được chú ý bởi ba điều sau:
Thứ nhất, thoả thuận AUKUS hiện đang bị chính quyền mới ở Mỹ xem xét và chính quyền này chưa đưa ra quyết định cuối cùng về Mỹ sẽ tiếp tục duy trì hay sẽ buông bỏ thoả thuận AUKUS. Khả năng Mỹ rút khỏi AUKUS không phải hoàn toàn không có, bởi người đảm trách việc xem xét lại này là quan chức bộ quốc phòng Mỹ Elbrigde Colby - người vốn luôn công khai phê phán thoả thuận AUKUS.
Thứ hai, cách đây không lâu, Anh và Australia dựa trên nền tảng là thoả thuận AUKUS đã ký kết thoả thuận hợp tác song phương về chế tạo tàu ngầm hạt nhân cho Australia. Điều này có nghĩa là cho dù Mỹ quyết định không tham gia thoả thuận AUKUS nữa thì Australia vẫn còn cửa để sở hữu hạm đội tàu ngầm hạt nhân. Và nếu Mỹ vẫn tiếp tục tham gia thoả thuận AUKUS thì Australia càng chắc chắn tiến tới mục tiêu được chuyển giao kỹ thuật, công nghệ chế tạo tàu ngầm hạt nhân và sở hữu tàu ngần hạt nhân.
Thứ ba, khi khởi công dự án đầu tư lớn trên, chính phủ Australia cũng tuyên bố: Mỹ có thể sử dụng quân cảng ấy cho tàu ngầm hạt nhân của Mỹ. Tuyên bố này trong thực chất là lời mời chào đối với Mỹ rằng: chỉ cần tiếp tục tham gia thoả thuận AUKUS, Mỹ sẽ có ngay một căn cứ quân sự hải quân ở Australia - một căn cứ quân sự cho tàu ngầm hạt nhân của Mỹ ở khu vực biển Nam Thái Bình Dương.
Đối với Australia, sự kết hợp giữa thoả thuận song phương với Anh và thoả thuận ba bên với Mỹ và Anh sẽ đưa lại hiệu ứng cộng hưởng và tối ưu. Do đó, chủ định của Australia trong chuyện tàu ngầm hạt nhân là vững tay đôi đi cùng với chắc tay ba.
