Nhiều người hút thuốc lá điện tử vì nghĩ rằng nó không gây hại như thuốc lá truyền thống. Có người dùng thuốc lá điện tử để cai thuốc lá truyền thống. Một thời, thuốc lá điện tử được coi như vô hại, thay thế cho những điếu thuốc lá độc hại. Nhưng thuốc lá điện tử hoàn toàn không phải là giải pháp cai nghiện thuốc lá. Dùng thuốc lá điện tử thay cho thuốc lá chỉ là thay một thứ độc hại này bằng một thứ thậm chí còn độc hại hơn.
Vào tháng 12/2022, 7 học sinh lớp 3 tại quận Hoàng Mai, Hà Nội được đưa vào Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu trong tình trạng buồn nôn, đau đầu. Nguyên nhân là do các em đã thử hoặc hít phải thuốc lá điện tử. Tháng 5/2023, tại Quảng Ninh, nhiều học sinh nhập viện cấp cứu vì hút thuốc lá điện tử. Và không biết bao trường hợp khác trên cả nước, đã dấy lên hồi chuông cảnh tỉnh về tính độc hại của thuốc lá điện tử.
Theo bà Trần Thị Trang, quyền Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế ), chưa có bất cứ bằng chứng khoa học nào cho thấy thuốc lá điện tử an toàn hơn thuốc lá điếu thông thường. Các nghiên cứu cho thấy thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có nguy cơ gây bệnh mãn tính giống như thuốc lá thông thường. Sản phẩm này có chứa nicotine là chất gây nghiện cao, độc hại, gây bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa và ung thư.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, hút thuốc lá điện tử có thể thay đổi cấu trúc và chức năng tim, gây suy tim, tăng huyết áp, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim; gây viêm và tắc nghẽn đường thở, giảm khả năng đề kháng của đường hô hấp với vi trùng; tăng nguy cơ ung thư. Hút thuốc lá điện tử còn làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể và gây ra nhiều bệnh khác.
Số liệu nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách Y tế chỉ ra, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử trong thanh, thiếu niên Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng. Đến năm 2022, tỉ lệ học sinh hút thuốc lá điện tử là 2,6%. Đa số các em hút thuốc lá điện tử trong độ tuổi từ 13 đến 16 tuổi. Và tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh đặc biệt cao tại các thành phố lớn, ví dụ như Hà Nội, hơn 8% học sinh từ lớp 8 đến lớp 12 sử dụng thuốc lá điện tử.
Có nhiều nguyên nhân làm người trẻ ưa thích thuốc lá điện tử. Đầu tiên là mùi vị. Các hóa chất thành phần phức tạp và có khả năng tạo nhiều hương thơm có thể dễ dàng che giấu sự độc hại của nicotine bằng cách đánh lừa khứu giác người dùng. Thứ hai, các sản phẩm thuốc lá điện tử đang được nhập lậu và buôn bán trái phép một cách công khai trên thị trường với giá khá rẻ. Trong các quán bar, pub... thuốc lá điện tử có thể được phục vụ tại bàn. Hình ảnh những thanh niên ăn mặc sành điệu, hút thuốc lá điện tử, nhả khói và lắc lư theo điệu nhạc trở thành "hình mẫu" được nhiều bạn trẻ bắt chước. Nguy hiểm hơn, gần đây đã xuất hiện hiện tượng trộn ma túy vào thuốc lá điện tử, gây hậu quả khôn lường.
Chính phủ đã giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng quy định phù hợp để quản lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, sớm trình Thủ tướng Chính phủ. Nhưng, trước khi được luật hóa các quy định liên quan đến quản lý thuốc lá điện tử, để hạn chế tối đa tác hại của nó cần nâng cao nhận thức cộng đồng bằng cách đẩy mạnh truyền thông về tác hại và nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng, trong học đường; đưa mặt hàng này vào diện hàng cấm, hàng lậu để kiểm tra, xử lý nghiêm nếu có vi phạm. Cha mẹ, thầy cô luôn phải là người đồng hành, chia sẻ cho con em mình hiểu được tác hại của thuốc lá điện tử./.
