Ngay sau khi nhậm chức vào ngày 20/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hạn chế cấp quyền công dân theo nơi sinh. Theo đó, trẻ em sinh ra tại Mỹ sẽ không được tự động cấp quốc tịch nếu cha mẹ không phải là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân hợp pháp.
Lệnh này dự kiến có hiệu lực từ ngày 19/2, tuy nhiên đã bị các thẩm phán liên bang đình chỉ trên phạm vi toàn quốc. Chính quyền Tổng thống Trump cho rằng, chính sách cấp quốc tịch tự động khi sinh ra đang bị lạm dụng, dẫn đến tình trạng “du lịch sinh con” – khi phụ nữ nước ngoài đến Mỹ sinh con để đứa trẻ có quốc tịch Mỹ.
Bộ Tư pháp cũng lập luận rằng, Tu chính án thứ 14 không bảo đảm quyền công dân cho con cái của người nhập cư bất hợp pháp hoặc những người chỉ cư trú tạm thời, như du học sinh hay lao động nước ngoài.
Sắc lệnh của ông Trump đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của người dân và dẫn đến nhiều vụ kiện từ 22 Tổng chưởng lý tiểu bang thuộc Đảng Dân chủ, các tổ chức ủng hộ quyền của người nhập cư và một số phụ nữ mang thai. Các thẩm phán liên bang tại Washington, Massachusetts và Maryland đã ra lệnh ngăn chặn thực thi sắc lệnh này trên toàn quốc.
Tòa án Tối cao Mỹ hiện có 6 thẩm phán bảo thủ và 3 thẩm phán tự do, trong đó có người do chính ông Trump bổ nhiệm. Do đó, cơ quan này có thể là hy vọng cuối cùng để ông hiện thực hóa chính sách nhập cư cứng rắn của mình. Nếu Tòa án Tối cao Mỹ chấp nhận xem xét vụ việc, phán quyết của họ có thể tạo ra ảnh hưởng lớn đối với luật nhập cư và quyền công dân tại Mỹ trong tương lai.
