Giao thông Hà Nội đang phải đối mặt với những thách thức ngày càng lớn. Mật độ phương tiện cao, ý thức tham gia giao thông chưa đồng đều, trong khi các giải pháp quản lý truyền thống ngày càng bộc lộ nhiều hạn chế.
Vậy làm thế nào để kiểm soát tình trạng vi phạm, điều tiết giao thông hợp lý mà không cần gia tăng quá nhiều nhân lực? Giải pháp chính là ứng dụng công nghệ. Thành phố vừa quyết định lắp đặt thêm 3.700 camera AI. Đây chính là một bước đi quan trọng trong lộ trình xây dựng hệ thống quản lý giao thông thông minh. Vậy camera AI sẽ đóng vai trò gì trong việc giảm ùn tắc và nâng cao ý thức giao thông?
Hiện tại, giao thông Hà Nội vẫn phụ thuộc chủ yếu vào lực lượng cảnh sát giao thông trực tiếp tuần tra, xử lý vi phạm. Tuy nhiên, với một đô thị có hàng triệu phương tiện di chuyển mỗi ngày, cách làm này không còn đủ hiệu quả.
Trên thực tế, bức tranh giao thông ở Hà Nội vẫn còn những vấn đề khá nổi cộm có thể tóm gọn trong ba điểm: Vi phạm giao thông phổ biến: vượt đèn đỏ, lấn làn, dừng đỗ sai quy định xảy ra ở nhiều nơi; ùn tắc nghiêm trọng: Các tuyến đường trung tâm thường xuyên quá tải vào giờ cao điểm; Giám sát chưa đồng bộ: số lượng camera hiện có chưa đáp ứng đủ nhu cầu quản lý một thành phố rộng lớn.
Do đó, nhiều người hoàn toàn ủng hộ việc thành phố bổ sung 3.700 camera AI. Các “mắt thần này” sẽ giúp thành phố giám sát giao thông một cách thông minh hơn, từ đó giải quyết đồng thời cả ba vấn đề trên.
Thực tế, camera AI không chỉ ghi hình mà còn có thể phân tích và đưa ra cảnh báo. Hệ thống này có ba chức năng quan trọng có thể tóm tắt như sau:
Phát hiện vi phạm và xử phạt nguội: camera AI có thể tự động nhận diện biển số xe, xác định hành vi vi phạm và trích xuất dữ liệu gửi về trung tâm xử lý. Điều này giúp nâng cao tính khách quan, minh bạch trong xử phạt, đồng thời giảm tải áp lực cho lực lượng cảnh sát giao thông.
Phân tích lưu lượng phương tiện, điều tiết giao thông hợp lý: dữ liệu từ camera có thể được sử dụng để điều chỉnh thời gian đèn tín hiệu, phân luồng xe, giảm thiểu ùn tắc tại các điểm nóng.
Góp phần nâng cao ý thức người dân: khi biết rằng mọi vi phạm đều có thể bị phát hiện, người tham gia giao thông sẽ có xu hướng tuân thủ luật lệ tốt hơn.
Những lợi ích này đã được chứng minh ở nhiều thành phố lớn trên thế giới. Singapore, London hay Tokyo đều đã áp dụng hệ thống camera AI vào giao thông và ghi nhận hiệu quả rõ rệt. Vì thế, xu hướng sử dụng công nghệ trong quản lý vận hành giao thông đô thị của Hà Nội là kịp thời và hợp lý, nhất là trong giai đoạn Nghị định 168 đang siết chặt nhưng đâu đó “nhờn luật” lại bắt đầu xuất hiện như gần đây.
Ngoài ra, việc lắp đặt các camera AI còn giúp thành phố có thể ứng dụng nó vào nhiều lĩnh vực khác: phát hiện lấn chiếm vỉa hè, xả rác bừa bãi để giữ gìn đô thị sạch đẹp hơn; hỗ trợ an ninh, phát hiện các sự cố trên đường để đảm bảo an toàn cho người dân; cung cấp dữ liệu cho quy hoạch đô thị giúp Hà Nội phát triển theo hướng bài bản, khoa học hơn. Đây chính là nền tảng của một đô thị thông minh.
Tuy nhiên, công nghệ không phải là “cây đũa thần”. Nếu không có chính sách rõ ràng và sự đồng thuận của người dân, thì hệ thống hiện đại đến đâu cũng khó mà phát huy hết tác dụng. Vậy Hà Nội cần làm gì?
Có ba điểm quan trọng: thứ nhất, minh bạch trong xử lý vi phạm, đảm bảo người dân hiểu rõ hệ thống hoạt động ra sao, dữ liệu được sử dụng thế nào, tránh tâm lý hoang mang hoặc hiểu sai. Thứ hai, đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao nhận thức, giúp người dân hiểu rằng hệ thống này không chỉ để phạt mà còn nhằm xây dựng một môi trường giao thông tốt hơn. Và thứ ba, kết hợp với các giải pháp khác, bởi camera chỉ là một phần của bức tranh tổng thể, Hà Nội vẫn cần đầu tư hạ tầng, cải thiện giao thông công cộng để có sự thay đổi toàn diện.
Việc lắp đặt thêm 3.700 camera AI là một bước đi cần thiết và đúng hướng. Đây không phải là biện pháp tạm thời mà là một phần trong lộ trình dài hơi để Hà Nội trở thành một đô thị hiện đại hơn. Tất nhiên, thay đổi thói quen của cả một thành phố không phải là chuyện ngày một ngày hai. Nhưng nếu có một hệ thống giám sát đủ mạnh, đủ minh bạch, thì từng chút một, chúng ta sẽ thấy giao thông Hà Nội có sự chuyển biến rõ rệt.
