Việt Nam là tấm gương điển hình trong gia nhập ASEAN
Việt Nam đã trở thành một trong những trụ cột vững chắc của ASEAN sau 30 năm. Timor-Leste mong muốn học hỏi từ hành trình phát triển của Việt Nam, từ cách hội nhập, hoàn thiện hệ thống pháp lý tới việc tuân thủ Hiến chương ASEAN và các tiêu chuẩn, nguyên tắc của khối.
Ngày 28/7/1995, Việt Nam trở thành thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). 30 năm qua, Việt Nam đã và đang chứng minh là một thành viên tích cực, chủ động và trách nhiệm, không ngừng đóng góp cho việc hiện thực hóa sứ mệnh lịch sử của ASEAN.
Timor-Leste dự kiến sẽ là thành viên thứ 11 của ASEAN trong năm nay. Nhân dịp này, Đại sứ Timor-Leste tại Việt Nam Joao Pereira đã trả lời phỏng vấn của phóng viên Đài Hà Nội.
PV: Thưa Đại sứ, ông đánh giá như thế nào về việc Việt Nam gia nhập ASEAN cách đây 30 năm?
Đại sứ Timor-Leste: Trước hết, tôi xin gửi lời chúc mừng tới Chính phủ và Nhân dân Việt Nam nhân kỷ niệm 30 năm ngày gia nhập ASEAN! Đúng vậy, cách đây 30 năm, vào năm 1995, Việt Nam đã chính thức gia nhập ASEAN. Sự kiện này đánh dấu việc Việt Nam mang đến cho Hiệp hội những tầm nhìn chiến lược quan trọng về chính trị, kinh tế và văn hóa - xã hội.
Trong giai đoạn chuẩn bị gia nhập ASEAN, về mặt chiến lược, Việt Nam đã điều chỉnh chính sách đối ngoại để phù hợp với các nguyên tắc của ASEAN như không can thiệp, xây dựng sự đồng thuận và hợp tác khu vực. Thời điểm đó, dù tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam còn chưa phát triển như hiện nay, nhưng Việt Nam đã thể hiện một cam kết rõ ràng và mạnh mẽ rằng, các bạn sẽ là một thành viên tích cực và có trách nhiệm của ASEAN.
Giờ đây, sau 30 năm là thành viên, Việt Nam đã trở thành một trong những trụ cột vững chắc của ASEAN. Đối với Timor-Leste, chúng tôi mong muốn học hỏi từ hành trình phát triển của Việt Nam, cách Việt Nam hội nhập, hoàn thiện hệ thống pháp lý cho tới việc tuân thủ Hiến chương ASEAN và các tiêu chuẩn, nguyên tắc của khối.
Chúng tôi cam kết sẽ là một thành viên tốt, tôn trọng chủ quyền và nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước thành viên. Chúng tôi cũng sẵn sàng tham gia đầy đủ và tích cực vào tất cả các cơ chế do ASEAN dẫn dắt - từ các cuộc họp, hội nghị cấp cao đến các hoạt động chung. Ngoài ra, Timor-Leste cũng cam kết sẵn sàng thực hiện và tuân thủ đầy đủ Hiến chương ASEAN cũng như các văn bản liên quan.
PV: Năm 2025 đánh dấu bước chuyển giai đoạn của ASEAN, hoàn thành 10 năm các kế hoạch xây dựng Cộng đồng và mở ra chặng đường phát triển mới với Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045. Theo Đại sứ, Việt Nam có vị trí, vai trò ra sao trong giai đoạn chuyển mình quan trọng này của ASEAN?
Đại sứ Timor-Leste: Tôi đã công tác tại Việt Nam hơn một năm và nhận thấy, Việt Nam là một quốc gia có tầm nhìn xa và đặc biệt luôn hướng tới tương lai. Việt Nam không chỉ vượt qua các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, mà còn biết rút ra bài học từ quá khứ để phát triển đất nước.
Việt Nam hiện nay là một trong những quốc gia an toàn nhất trong khu vực, có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh hàng đầu. Trong nửa đầu năm 2025, Việt Nam là nước đứng đầu về tăng trưởng kinh tế trong khu vực, đạt hơn 7% GDP, đúng như mục tiêu mà Ngài Thủ tướng Phạm Minh Chính đã báo cáo trước Quốc hội. Đây là một thành tựu rất lớn.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam cũng rất ấn tượng, lên tới 21 tỷ USD chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025. Điều này cho thấy sự tin tưởng ngày càng tăng của cộng đồng quốc tế vào môi trường đầu tư tại Việt Nam.
Tôi tin rằng, Việt Nam sẽ tiếp tục là một trong những trụ cột chính của ASEAN về kinh tế, chính trị và văn hóa - xã hội. Ngoài ra, Việt Nam còn là điểm đến du lịch nổi bật và được đánh giá là quốc gia hòa bình, an toàn. Sắp tới, Liên hợp quốc sẽ tổ chức lễ ký kết Công ước về chống tội phạm mạng tại Việt Nam vào ngày 25-26/10 tới. Đây là một minh chứng rõ ràng cho vị thế quốc tế đang lên của các bạn. Với những chỉ dấu như vậy, tôi tin Việt Nam sẽ tiếp tục đóng vai trò là một trong những quốc gia mạnh và có ảnh hưởng hàng đầu khu vực.
Timor-Leste cũng rất mong muốn tăng cường hợp tác song phương với Việt Nam. Tôi đang nỗ lực chuẩn bị cho chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Timor-Leste - một cột mốc mới trong quan hệ hai nước.
Tổng thống của chúng tôi José Ramos-Horta cũng rất quan tâm đến mối quan hệ này. Chỉ trong một năm đầu công tác của tôi, Tổng thống đã hai lần thăm Việt Nam. Tôi sẽ cố gắng mời thêm các lãnh đạo cấp cao của Timor-Leste sang thăm Việt Nam và ngược lại.
PV: Theo Đại sứ, quan hệ song phương Việt Nam - Timor-Leste có thể phát huy như thế nào để đóng góp vào Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045?
Đại sứ Timor-Leste: Chúng tôi đang hướng tới việc xây dựng các cơ chế hợp tác cụ thể nhằm đưa hai quốc gia xích lại gần nhau hơn. Hiện hai bên đã ký kết thỏa thuận miễn thị thực cho hộ chiếu ngoại giao và công vụ. Các quan chức có thể qua lại mà không cần visa.
Chúng tôi đang tích cực xúc tiến tiến tới miễn visa cho công dân sử dụng hộ chiếu phổ thông - cho phép lưu trú 30 ngày. Khi thỏa thuận này được ký kết, hai nước sẽ có thêm nhiều cơ hội thúc đẩy hợp tác song phương, đặc biệt là giao lưu nhân dân. Người dân Việt Nam có thể tự do đến Timor-Leste và ngược lại.
Chúng tôi cũng đang đẩy mạnh đàm phán các hiệp định hợp tác trong từng lĩnh vực cụ thể như giáo dục, thương mại, nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản và chuyển đổi số. Chúng tôi hy vọng, trong chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Việt Nam đến Timor-Leste, hai nước sẽ ký kết một số thỏa thuận quan trọng, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục.
Tôi muốn nhấn mạnh lại rằng, việc miễn thị thực sẽ góp phần tăng cường giao lưu nhân dân và hợp tác giữa hai nước. Điều này sẽ đóng góp tích cực cho cộng đồng cộng đồng ASEAN.
